بررسي زبان و لهجه‌‏هاي تركي جنوب ايران در انجمن ايران‌‏شناسي فرانسه در ايران

تهران- خبرگزاري كار ايران

زبان و لهجه‌‏هاي تركي جنوب ايران در انجمن ايران‌‏شناسي فرانسه در ايران بررسي مي‌‏شود .
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و انديشه ايلنا، انجمن ايران شناسي فرانسه در ايران، ساعت 17 روز شنبه اول مهرماه نشستي با عنوان بررسي زبان و لهجه‌‏هاي تركي جنوب ايران برگزار مي‌‏كند .
"ژيل اوتيه" , استاديار موسسه ملي زبان و تمدن شرق از پاريس، سخنران اين نشست است .

همچنين در اين انجمن , روز چهارشنبه 5 مهرماه نشستي با عنوان "تاريخ كتاب هاي سربي در دور قاجار" با سخنراني پروفسور "اولريش مارزلف" از آكادمي علوم گوتينگن برگزار مي شود .
لازم به ذكر است , علاقمندان مي توانند براي شركت در اين نشست ها در روزهاي ياد شده به انجمن ايران شناسي فرانسه در ايران واقع در خيابان فلسطين جنوبي , خيابان شهيد نظري , كوي اديب , پلاك 52 مراجعه كنند .

پايان پيام
کد خبر: 349137

یا شاهچيراغ آتما قیراق

شیراز سفرنامه سی

سيد حيدر بيات

heydarbayat@yahoo.com

بیرینجی بؤلوم

شیراز`ین آدی فارسلارلا ایلگیلی بیر آد اولسا دا آنجاق تورک مدنیيتینین ائتگیيسی بو شهه رده دانیلمازدیر. بو شهه ر یوز ایللر بویو تورک سولطانلارینین حاکميیتی آلتیندا ايداره اولوبدور. ايسلامدان سونرا ایلک تورک حؤکومتینین باش کندی ده شیراز اولوبدور.(باخین: دولت سبکری نخستین حکومت ترکان در ایران)

سعدی، حافيظ کیمی شاعیرلر ده بوردا تورک شاهلارینین مدحینی دئییبلر. و سعدی اؤز تخللوصونو ابوبکر سعد زنگی , تورک حاکیمیندن آلمیشدیر. بو دؤنه ایکینجی دؤنه دیر شیراز`ا گلیره م. موردادین اؤن دؤردو مشروطه گونونون یوز ایل لی یی و اوغلوم ارسلانین بیر ایل لی یی دیر. خانیمین اؤنه ری اوزره ارسلان´ین دوغوم گونون شیراز`دا خالاسی گیلده قوتلایاجاییق. صوبح ساعات 6/5 قوم`دان یولا دوشوروک، بیر جیلیکس، ايصفاهان`ا کیمی بیزی یئتیریر، سوروجو ايصفاهانلی بیر فارسدیر، آمما نه ایسه چوخ محببتلی، اینسان سئوه ر بیر گنجدیر، و ايصفاهان`ا کیمی بیزدن باشقا موسافیر ده آلماییر و ايصفاهان`ا یئتیشدیکده کاوه تئرمینالی نین پارکینگینه گیریب، بیز شیراز بیلیتی تاپینجا بیزدن آیریلماییر، نهایتده پارکینگ قبضینی حئساب ائتمک ایذینی ده وئرمه ییر. من بوندان اؤنجه ده ايصفاهانلی وطنداشلاریمیزدان بئله محببتلر گؤرموشه م. شیراز بیلیتینی ساعات10/5 آلساق دا ساعات 12 ده وولوو اتوبوس یولا دوشور. ارسلان همیشه کی کیمی هئی شئیطنت ائدیر و اونا بونا قاش گؤز آتیر، اوردا بیر 25 یاشیندا گنج آرتیق ارسلان`لا ایلگی قورور، و نهایت ارسلان`ی اؤز یانینا آپاریر. بو گنج سفرداشلا آرتیق دانیشدیقدا پاسدار اولماسی اوزه چیخیر, نه ایسه من بو سفرداشی آرتیق کؤنول ائویندن منیمسه یه بیلیره م.

ماشین گئدیر, ارسلان دیل آچماسا دا من اونلا تورکجه دانیشیرام, پاسدار سفرداشیم دیله گلیب و تورک اولماغین سؤیله ییر. دئییر: من بورا تورکلریندنه م. من ایسه اونون قاشقایلاردان سانیرام, ائل سؤزو درگیسیندن سؤز آچیرام دئییر: هه یئشیدیبه م, دئییره م سیزین دانیشغینیز آرتیق قوم - ساوه شاهسئونلرینه بنزه ییر, سونرا بیر آز دانیشدیقدا اونون دانیشغیندا باشقا دیل اؤزه للیکلرینه ده اوغراشماق اولور. البته من ارینگج بیریسی اوردا اونلاردان نوت گؤتورمه دیکدن هامیسی اونودولور گئدیر. یادیمدا قالان تورکيیه ده قوللانیلان «سیجاق» سؤزجویون بونلاردا قوللانیرلار و دئییر: بندر ده یییر چوخ سیجاقدیر. یادیمدان چیخمامیش دئییم کی بیزیم بو سفرداشیمیز شیراز`ین یئرلی تورکلریندن اولاراق قاشقای ساییلماییر, بلکه شیراز`دا قاشقایلاردان باشقا خمسه طایفاسی دا واردیر من آلا بیلدیيیم بیلگی یه گؤره بو طایفا ییغجام شکیلده «فسا»نین قره بولاق ماحالیندا 20 کند حودودوندا اولاراق یاشاییرلار. سفرداشیم دئییر: شهه رلرده داها تورکجه اونودولور, آمما کندلرده دوروم یاخشیدیر, سفرداشیم بیر یاشیندا بیر اوغلوم وار دئییبدیر منه اؤنجه دن, او اساس ایله سوروشورام: «سن اؤز اوشاغینلا نه دیلده دانیشیرسان» دئییر: «من اؤزوم تورکجه دانیشیرام, آناسی ایسه فارسجا»»

سؤز آرتیق ایرانی`ن آسیمیله سیاستیندن سورور و سونرا سيپاهدا اولان تحلیللرین پامبیغین آتماق و.... بئله لیکله آتابابالار دئمیشکن یولا نردووان قویوروق.

ساعات 7/5 آرغین یورغون شیراز`ا چاتیریق. بالدیزیم اوغلو ایله ایکیسینه قارشییا چیخیب تئرمینالدا بیزی آلیرلار, یولدا گله گله بالدیزیمین اوغلو قاشقایلارلا قونشو اولدوقلارین سؤیله ییر. ائعتیياددان سؤز گئده نده تئز سوروشورام «قاشقایلارین دا موعتادی وار؟» بالدیزاوغلوم «یوخ» سؤیله یه نده درین بیر سئوینج جانیما چؤکور, «گؤی تانری یا شوکور اولسون» دئییره م. دئمه لی یم کی شیراز`ین موعتادی داها چوخدور و موعتاد گنجلرین خییاوانلاردا دیله نمه یی و پارکلاردا تزریق ائتمه سی هامییا آیدیندیر..

قاشقایلاردان داها آرتیق سوروشوارام, بالدیزیم دئییر: بیزیم قونشو خانیم, لاپ سنین تاییندیر» من نئجه دئمه میش آرتیریر: «اوشاقلارینا فارسجا اؤیره تمیر, اوشاقلاردان کیمسه فارسجا بیر زاد سوروشاندا اوشاقلار هامیسی تورکجه جاواب دئییرلر» یئنه گؤی تانرییا شوکور اولسون دئییره م. گئجه یاریدان سووشور, اینتیرنئته بیر باش ووروم دئییره م. یا للعجب بورا داها قوم`دان دا بتر بوتون سیته لریمیز فیلتئردیرلر. یاهو مسئنجئری آچیب بوتون اد اولانلار مسئج گؤندریره م منه بیر فیلتئرقیران گؤنده رسینلر, اونلار فیلتئرسیندیران منه گؤنده ریرلر آمما بوتون فیلتئرقیرانلار اؤزلری ده فیلتئردیرلر. نهایتده سونونجو فیلتئر قیران دادیما چاتیر, سیته لری آچیرام, بای بک سیته سینده کئیهان قزئته سینین دیلینجه یازیب: گره ک اینتئرنئته بیر دوزگون فیکیر ائده ک. و احمدی نژاد`ین ایلک گونلری یادیما دوشور, او گونلرده بهار زنجان درگیسی زنگ ائدیب مندن بیر موصاحیبه آلدی. ایلک سورغوسو بوایدی کی میللی حرکتین دورومو احمدی نژاد`دان سونرا نئجه اولاجاق؟ من میشیل فوکو`نون «بو زامان گوج ايرتيباطات و ایلگیله شمه لرده دیر» سؤزون نقل ائده ره ک, اینتئرنئتی باغلاماسالار حرکت دایانان دئییل جاواب وئرمیشدیم..

یاری گئجه سوووشور و من ساعات بیریاریم جومعه گونو بیر اوزون سفردن سونرا یوخویا گئدیره م. سفرنامه نین بیرینجی قيسمتین بیتیرمه دن باشلیقدا گله ن «یا شاهچيراغ آتما قیراخ» تومله جین آچیقلامالییام. بیزیم کندده پاییز و قیش گئجه لرینده تویلاردا به ی الینه خینا یاخدیقدان سونرا «اوزوک اوزوک» آدلی بیر اویون اویناردیلار, و اوردا گول = پوچ آلاندا بو تومله جی بیر دوعا کیمی قوللانیردیلار. سونرالار شاه چيراغین شیراز`دا بیر ایمامزادا اولدوغون بیلدیم. آمما اؤنه ملی بودور کی هم شاه هم چیراغ کلمه سی ایکیسی ده تورکجه یوخسا تورکجه - موغولجا بیر کلمه دیر, و منجه بو ایمامزایا تورکلر بو لقبی وئرمیشلر, دئمه لی چیراع بوردا اوجاق و حاجت وئره ن اوجاق آنلامیندا اولاجاغدیر و شاهچيراغ یانی حاجت وئره نلرین شاهی, بؤیويو( باب الحوائجلرین بؤیويو» بورادا تکجه سؤزجوکلر یوخ بلکه سؤزجوکلره باغلی ایناملار دا بوسبوتون تورک ایناملاریندان آسیلی اولدوغو بلله نیر. بو ایمامزادانین اصلی عربجه آدی «احمد بن موسی الکاظم (ع) دیر.

آردی اولاجاق....

شیراز

جوما/ 85/5/13

استاد محمد بهارلو، از ايل ترك بهارلو در استان فارس

در باره محمد بهارلو

راه طولانى

* محمد بهارلو: ويولونيست، معلم و مؤلف در موسيقى ايرانى؛ متولد ۱۳۰۷
* بهره گرفته از كارل يان زوبك (ويولون كلاسيك)، سيدمحمد بحرينى پور، على اكبر شهنازى، ابوالحسن صبا و... (موسيقى ايرانى)
* مؤلف شش جلد كتاب براى آموزش موسيقى ايرانى با ويولن و تحقيق درباره فرم هاى سازنده موسيقى ايرانى (از ۱۳۳۳ تا ،۱۳۳۹ با مقدمه استاد ابوالحسن صبا)
* همكار با استاد موسى معروفى و لطف الله مفخم در گردآورى رديف موسيقى ايرانى (۱۳۴۱)
* مؤسس و سرپرست قديمى ترين آموزشگاه فعال در موسيقى ايرانى از ۱۳۲۵ تا به حال.
* دارنده لوح تقدير از طرف وزير فرهنگ و ارشاد اسلامى و مديريت اداره كل آموزش هاى هنرى به مناسبت شصت سال سرپرستى كلاس آموزش موسيقى ايرانى با درجه ممتاز.


سيدعليرضا ميرعلى نقى: گاه اتفاقى مى افتد كه در انسانى با استعداد و با فرهنگ، پرداختن به وجهى از علاقه ها و استعدادها، وجوه ديگر را از نظر مى اندازد و يا معطل مى گذارد. هر انسانى در شرايط دشوار انتخاب قرار مى گيرد و بايد مسؤوليت انتخاب هاى خويش را بپذيرد. گاه مجموع شرايط فرد و اجتماع پيرامون او، اين انتخاب را به او تحميل مى كند و گاه، اين تصميم به صلاحديد و تمايل كاملاً فردى صورت مى گيرد. در مورد بديع الزمان فروزانفر و پرويز ناتل خانلرى گفته اند كه اگر به جاى تحقيق و تدريس، قواى خود را يكسره در شعر و شاعرى متمركز مى كردند، از شاعران بلند مرتبه روزگار خود نظير بهار و شهريار، كم نداشتند. اشعارى كه از آنها باقى مانده، گواه اين گفته است.

در موسيقى نيز چنين اتفاقاتى كم نيست. استاد فرامرز پايور مى توانست برجسته ترين مدير ادارى و هنرى زمان خود در فضاى موسيقى باشد، اما انتخاب او نوازندگى و آهنگسازى و سرپرستى اركستر بود و بر همان هم پايدار ماند. استاد سيدحسين ميرخانى، از استعداد شگفت آورش در كمانچه نوازى چشم پوشيد و خود را وقف خوشنويسى و كتابت قرآن كرد. استاد علينقى وزيرى قبل از ورود به موسيقى، يك نابغه نظامى بود و منصب كلنلى را به نفع موسيقى رها كرد و زنده ياد عباس شاپورى، آهنگساز و نوازنده معروف دهه ،۱۳۳۰ در ساخت و تعمير ويولون در حد استادى بود؛ ولى از اين هنر او كمتر مطلع بودند. درباره استاد محمد بهارلو نيز چنين است. اكثر موسيقيدانان امروز، يعنى آنها كه اوج جوانى و خلاقيت او را نديده اند، تنها وجهه معلمى او را مى بينند و نمى دانند كه بهارلو در زمان خود، نوازنده اى با تكنيك بالا و نغمه پردازى با ذوق لطيف و سرپرستى توانا براى اركسترش بوده است. حتى از تحصيلات كلاسيك او در رشته مهندسى مخابرات نيز كمتر كسى خبر دارد و اين حد از تحصيل در تهران شصت سال پيش، حد كمى نبود. محمد بهارلو، تمام اين قابليت ها را داشت و هر كدام از آنها را در زمان مناسب خود نشان داد و مدارك نسبتاً كم اما گويايى كه از آن سال ها باقى مانده، گواه اين توانايى ها هستند.

استاد محمد بهارلو، در خانواده اى قديمى متولد شده و ريشه دار در ايل معروف بهارلو در استان فارس و تنها فرزند خانواده است كه داخل وادى هنر است. برادر بزرگ او (عبدالله بهارلو) با موسيقى آشنايى داشت و محمد كوچك را با نغمه هاى زيبا آشنا كرد. او خيلى زود پدرش را _ كه از مشروطه خواهان بنام و مردى داراى استعداد فنى فوق العاده بود _ از دست داد و ذيل تربيت مادرش كه بانويى با بصيرت و با فرهنگ بود، قرار گرفت. نواختن ويولون را از نوجوانى آغاز كرد و از زنده ياد سيدمحمد بحرينى پور (از شاگردان حسين خان اسماعيل زاده) بهره گرفت. او مى خواست نزد حسين خان يا حتى ابوالحسن صبا برود كه آوازه خيلى بيشترى داشتند، ولى برادر، صلاح ديد كه محمد نوجوان نزد بحرينى پور برود. وى در مدرسه موسيقى شهنازى (در خيابان ناصرخسرو، كوچه خدابنده لوها) درس مى داد و ارتباط او با بهارلو تا سال ۱۳۷۴ كه جهان را بدرود گفت، ادامه داشت.

محمد بهارلو براى آشنا شدن با تكنيك بين المللى نوازندگى ويولون نزد كارل يان زوبك رفت. يان زوبك يكى از دوازده استاد اعزامى از پراگ به هنرستان عالى موسيقى در تهران بود و صفحات متعددى از اجراهاى خود را در اروپاى شرقى انتشار داده بود.

بعد از اينكه يان زوبك به چكسلواكى برگشت، بهارلو تعليم را با روبيك گريگوريان، ويولونيست بزرگ ارمنى _ ايرانى ادامه داد. انديشه تحقيق درباره فرم هاى سازنده موسيقى ايرانى از آن زمان در ذهن بهارلوى نوجوان، جوانه زد، ولى هرچه از اساتيد وقت در اين باره سؤال مى كرد، راه به جايى نمى برد و تصميم گرفت به تنهايى اين راه را برود. راهى كه پانزده سال بعد به انتشار شش جلد كتاب هايش انجاميد.

بهارلو از استاد حسين ناصحى، در آموختن آهنگسازى استفاده شايان برد و دوستى اين دو تا آخر عمر كوتاه ناصحى ادامه يافت. به طور همزمان، در مدرسه صنعتى ايران و آلمان نيز درس خواند و دانشنامه خود را در رشته برق و ماشين را از آنجا گرفت و به دوره عالى مهندسى مخابرات وارد شد. معلم زبان آلمانى او در اين مدرسه نورعلى برومند بود كه در آن زمان، هنوز در جامعه موسيقيدانان، نامى نداشت و به تدريس زبان آلمانى پرداخته بود. بهارلو خيلى زود وارد فعاليت حرفه اى شد و انرژى سرشار جوانى را در راه عشقش گذاشت. موسيقى براى او اسباب انتفاع مادى نبود و او از صرف كردن ماترك پدرى اش در اين راه، ابا نداشت. يكى دو تن از دوستان دوره جوانى او كه بعدها در جامعه موسيقى اسم و رسمى پيدا كردند، دوره سخت جوانى و فقر امكانات را با يارى هاى بى شائبه بهارلو و مادر فداكارش، براحتى طى كردند و از امكاناتى كه با سخاوت در اختيارشان گذاشته شده بود، بهره گرفتند.

بهارلو در سال ۱۳۲۴ بعد از گذراندن آزمونى دشوار، اركستر كوچكى را به راه انداخت و تكنواز و آهنگساز آن اركستر نيز شد. ارتباط و دوستى او با دو استاد «ابوالحسن صبا» و «ابراهيم منصورى» از همين زمان آغاز شد. حسين خواجه اميرى (ايرج) و امين الله رشيدى، خوانندگانى بودند كه بيشتر از ديگران با اركستر بهارلو همكارى كردند. مطالعه گسترده بهارلو در موسيقى ايرانى نيز در همين سال ها بود و موضوعات آن به حدى متنوع است كه حيرت و تأمل را برمى انگيزد: تحقيق ميدانى درباره فرم هاى سازنده موسيقى ايران با استفاده از محضر اساتيد بزرگى چون حاج آقا محمد (دوامى)، صبا، حسين ياحقى، مرتضى محجوبى، موسى معروفى و... تحقيق عملى در تكنيك اجراى رديف هاى ويولون صبا با حضور و نظارت علاقه مندانه استاد صبا، جمع آورى و نت نويسى تصنيف هاى قديمى، نت نويسى رديف حسين خان اسماعيل زاده با استفاده از آموزه هاى سيدمحمد بحرينى پور و عليرضاخان چنگى كمانچه نواز ارزنده آن زمان، تصحيح دقت نويسى دوره هاى چهارگانه رديف سنتور و كتاب و رديف تار و سه تار صبا با نظارت استاد صبا و همكارى شاگردانش (داريوش صفوت و فرامرز پايور)، تصحيح و چاپ ويراسته جلد سوم از رديف ويولون صبا، همكارى با استاد موسى معروفى در نگارش كتاب رديف موسيقى ايران، فراگيرى كامل رديف مهجور و ارزنده حسين خان اسماعيل زاده، فراگيرى آثار علينقى وزيرى (كه نوازندگى بهارلوى جوان را ديده و تشويق كرده بود)، آهنگسازى و سرپرستى اركستر و اجرا در تلويزيون تازه تأسيس ثابت پاسال (شبكه سه) در سال هاى ۱۳۴۰ _ ۱۳۴۲ به خوانندگى احمد ابراهيمى و حضور نوازندگانى چون هوشنگ ظريف، محمد حيدرى، عباس خوشدل، حسن ناهيد و رضا ياورى. تأسيس كلاس موسيقى در خيابان لاله زار تهران در سال ۱۳۲۵ كه تا امروز، از لاله زار به خيابان صفى عليشاه و از آنجا به خيابان حقوقى و بالاخره به خيابان شريعتى فعلى منتقل شده و شصت سال بى وقفه به كار خود ادامه داده است. او در مدت شصت سال تدريس، استعدادهاى درخشانى چون ماجرا سمندرى و شهرزاد حيدرى را تعليم داد كه هم اكنون در اركسترهاى معتبر خارج از كشور به نوازندگى و در دانشگاه ها به تدريس پرداخته اند.

محمد بهارلو، نخستين موسيقيدان ايرانى است كه در پروژه اى مستقل و با انگيزه اى كاملاً فردى و بديع در زمان خود، با همان روش و مختصاتى كه در محيط هنرى تهران پنجاه سال پيش مطرح بود، به تحقيق درباره فرم هاى سازنده موسيقى ايرانى پرداخت. در زمان او هيچ موسيقيدانى چنين انديشه اى را نداشت، تنها روح الله خالقى و زنده ياد احمد فروتن راد (ويولونيست توانا و آموزگار مطلع در هنرستان موسيقى ملى)، اشاراتى در مقالات خود به اين موضوع داشتند، اما كار بهارلو در حد مقاله و اشاره نبود. تحقيقى يك تنه و بدون ابزار و امكانات بود. در عصر او، آثار قديم موسيقى ايرانى به فراوانى امروز در دسترس نبود. اساتيد قديمى گوشه گير و ديرجوش بودند و از اين مباحث استقبال نمى كردند، پشتوانه ذخاير نوشتارى در اين زمينه، هيچ بود و از طيف وسيع جامعه موسيقيدانها كسى به اين موضوعات علاقه نداشت. با اين وصف محمدبهار لو توانست شش جلد كتاب را در اين زمينه بنويسد و با هزينه سنگين، با خرج كردن از مايملك پدرى خود، آنها را انتشار دهد. اين كتابها، از محتواى جالب توجه آنها گذشته، از حيث كيفيت چاپ و زيبايى در كتاب آرايى نيز در زمان خود نمونه و مثال زدنى بودند. جلد اول، به كلياتى درباره آموزش موسيقى، اهميت عواملى چون دقت و تشخيص، طريقه صحيح دست گرفتن ويولن (كه بهار لو در كلاسهايش بر آن سخت اصرار دارد) و مقدارى تمرين است. جلد دوم راجع به فرم پيش درآمد، كتاب سوم راجع به فرم رنگ، كتاب چهارم راجع به فرم نغمه دو ضربى، كتاب پنجم راجع به فرم تصنيف و انواع آن، و كتاب ششم راجع به فرم چهار مضراب و اجراى آنها با تكنيك صحيح روى ويولون است. اكنون كه پنجاه سال از انتشار كتاب هاى بهار در گذشته و با اين همه امكانات تحقيق و انتشار، هنوز كتاب مستقلى راجع به فرم هاى موسيقى ايرانى نوشته نشده، مى توان به اهميت افكار و اقدامات او پى برد و ازاو با احترام بسيار ياد كرد. اكنون كه رنگ و نغمه دو ضربى دو عنوان فرم از فرم هاى قديمى و منسوخ است، ارزش نوشته هاى بهار لو را بهتر مى توان دريافت. بويژه دو مقاله بلند او درباره تصنيف و چهار مضراب، هنوز هم قابل استفاده و شايسته ارجاع است. اين كتاب ها با ويرايش مختصرى هم اكنون در مرحله تجديد چاپ هستند. لازم به گفتن اين كه مؤلف در هر كتاب بعد از شرح فرم موسيقايى، دوازده قطعه از ساخته هاى خود در آن فرم ها را نيز به عنوان نمونه كار كلاسيك آورده كه مورد استفاده نوازندگان ويولون واقع مى شود. توجه به مقوله مهم تكنيك در اجرا و رعايت نكات سازنده فرم در آثار بهارلو، مى تواند موضوع يك مقاله پژوهشى باشد.

محيط اجتماع و شرايط زمان زندگى محمدبهارلو، پاسخ دلگرم كننده اى به فعاليت هاى او نداد و زندگى او را در مسيرى انداخت كه مطابق با ايده آل هاى دوره جوانى او نبود. ده سال در محيط راديو كاركرد (۱۳۳۴ _ ۱۳۲۴) و نابسامانى محيط هنرمند آزار آنجا كه به امثال صبا و تهرانى نيز حرمتى نمى گذاشت، او را از آن محيط دلزده كرد، بهارلو زمانى راديو را ترك گفت كه دوره سخت و عُسرت بار اين سازمان به پايان رسيده بود و با تجديد ساختار ادارى، تخصيص بودجه، دعوت از هنرمندان و راه اندازى اركسترهاى كوچك و بزرگ، زمينه را براى كار و فعاليت مهيا كرده بود. بهارلو، كتاب هايش را بدون هيچ حمايت بخش خصوصى يا دولتى چاپ كرد. محيط موسيقيدانان كه درگير گره ها و پيچيدگى هاى رفتارى و اخلاقى خود بودند، بر خورد شايسته اى با حاصل كار او نكردند. تنها استاد ابوالحسن صبا بود كه با انسانيت فطرى و بلند طبعى ذاتى خود، ارزش كار او را فهميد و با اهداى دستخطى تشويق آميز، او را به ادامه كار دلگرم كرد. استاد بهارلو مى گويد: همان چهار سطر تشويق استاد صبا بود كه تا سالها بعد از آن مرا در آن راه نگهداشت. گفتنى است كه چاپ و نشر كتاب هاى آموزش هنر در زندگى تأليف منتخب صبا (همسر استاد) نيز با مساعى بهارلو بوده است، ناكامى در زندگى او بيش از يكى دو مورد بود: نمك نشناسى دوستان عهد جوانى كه در اجتماع قدرت گرفته بودند و مانع مطرح شدن نام و آوازه او مى شدند، مرگ مادر، ستم آشكار اولياى وزارت فرهنگ و هنر وقت در ارتباط با چاپ كتاب رديف موسيقى ايران و تملك بى استحقاق حاصل كار سى ساله استاد موسى معروفى و زحمات چند ساله بهارلو، سياست هاى جديد راديو و تلويزيون و وزارت فرهنگ و هنر كه موسيقيدانانى چون بهار لو را مطابق فضاى چاكرمنش و بله قربان گو نمى ديد همه دست به دست هم دادند و او را منزوى كردند. در چهل سال گذشته، بهارلو صرفاً به تدريس پرداخت، از رسانه ها كناره گرفت، تحقيقاتش را به كمد و گنجه سپرد و دل به خانواده و تربيت فرزندانش داد. از اقبال خوش، همسر او كه از فرهنگيان قديمى است، نهايت همكارى و اهتمام را در تربيت فرزندانش با او به كار بست.

سه دختر استاد محمد بهار لو، هر سه از تحصيلات عالى در موسيقى برخوردارند. با موسيقى كلاسيك اروپا و موسيقى سنتى ايران به خوبى آشنا هستند و تحصيلات كلاسيك خود را نيز ادامه داده اند.
* سال گذشته، استاد محمد بهارلو به خاطر شصت سال فعاليت بى وقفه در تدريس صحيح موسيقى ايرانى در آموزشگاه خود ( با درجه ممتاز)، از سوى دو تن از مقامات دولتى موفق به دريافت لوح تقدير شد. ماهنامه مقام موسيقيايى براى او ويژه نامه مفصلى در نظر گرفت و بيش از چهار برنامه راديويى در مدت يك ماه به مناسبت حضور او پخش شد. شنوندگان با شنيدن نوارهايى قديمى از سالهاى ۱۳۴۷- ۱۳۳۵ صداى درخشان ويولون محمد بهار لو همراه با تنبك استاد حسين تهرانى را شنيدند، جوانان اهل موسيقى با نام و آوازه و تحقيقات ارزنده او آشنا شدند و او را تا حدى كه حوصله زمانه اجازه مى داد، شناختند. با اين حال، هنوز در نهانخانه دل اين استاد سپيد موى و مهربان، بسيار نكته هاست همه آموختنى و ماندنى و به خاطر سپردنى، كه قرار است در سال جارى به روى صفحه كاغذ و لوح فشرده صوتى بيايد و ثبت شود و دستنوشته ها، نت ها و نواخته ها ثابت مى كند كه محمد بهار لو از استعدادهاى قابل توجه در عصر خود بوده ومقام او از يك معلم ارزنده موسيقى، بالاتر است؛ او در موسيقى و آموزش، به حدى از بصيرت رسيده كه رسيدن به آن براى نسل هاى آينده شايد مسيرى دشوارتر از مسير هنرمندان نسل گذشته را ترسيم مى كند. اگر چه هر راهى رونده خود را بالاخره پيدا مى كند.

تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

سید جلیل حسینی.

جننت ائدن او شیراز'ی
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی
سووروشدو مندن تبریز'ی
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

آدی مارال، اوزو مارال
سوزگون باخیش، درین خیال
یاناقدا خال، دوداقدا بال
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

باخ یئریشه، عیشوه، نازا
حئیران قالدیم خوش آوازا
سؤز قوشوردو خان آیواز'ا
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

قیرخ اوچو ده اؤتسه یاشیم
مارگونا دؤندو گؤز یاشم
باخ قوشا چایلی قارداشیم
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

بو گؤزه له وئره ن هانی
سمرقند'ی، بوخارا'نی
«سئیید جلیل» وئره ر جانی
تورک گؤزه لی قاشقای قیزی

ايل بزرگ قشقايي :

ايل قشقايي در استان فارس سكونت دارد و يكي از ايلهاي بزرگ كشور است . قشقاييان معروف ترين قبايل كوچنده هستند كه در واقع كنفدراسيون بزرگي از طوايف مختلف را تشكيل داده اند .

۱ – وجه تسميه و سابقه تاريخي :

الف – وجه تسميه :

بنا به روايت بزرگان ايل قشقايي كه سينه به سينه نقل گرديده است ، براي نخستين بار نام قشقايي از اسم "جاني آقا قشقايي " نامي از صاحب منصبان شاه عباس كه به سرپرستي ايلات و عشاير و حكومت فارس مامور ميشود ماخوذ گرديده است ( ۱۶۲۹ – ۱۵۸۷ ميلادي ۱۰۰۸ – ۹۶۶ شمسي ) (۱)

نُصرَت الله فَتحي ، كه در سال ۱۳۲۳ شمسي به عنوان مامور و نماينده وزارت دارايي به استان فارس رفته است در باب وجه تسميه قشقايي مي نويسد :

براي وجه تسميه قشقايي چند روايت است اما اخيرا از يك تن پيرمرد شيرازي مطلبي شنيده ام كه برايم تازگي دارد و آن اين است كه قشقايي در بدو امر قاچ قويي يا قاچ قوي بوده ، يعني بگذار و فرار كُن و تدريجا از كثرت استعمال قشقايي شده است و به همين جهت بين ساير ايلات شيراز خاصه بويراحمدي ها معروف است كه " ترك پاشنه ندارد " . يعني استقامت نميكند و مي گذارد يا ميريزد و فرار مي كند." (۲)

ميرزا حسن فسايي صاحب فارسنامه ناصري درباره نام قشقايي معتقد است كه : " كلمه ريشه اي اين نام واژه تُركي " قاچ قايي " به معناي گريخته بوده است . و در اين باره چنين مي نويسد : چون " ايل خَلَج " از اراضي ممالك " روم " به خاك عَراقِ عَجَم آمدند ، گروهي از آنها فرار كرده در مملكت فارس توقف نمودند و مردمان خَلَج اين گروه را " قاچ قايي " گفتند . يعني گريخته و بعد از تغييراتِ لفظي قشقايي شد . (۳)

هنري فيلد دانشمند مردم شناس مي نويسد :

روايت براين است كه در موقع حمله مغول وقتي تركمنها به ايالت " عراق عجم " رسيدند ، گروهي از آنان فرار كردند و در فارس مستقر گرديدند و تركمنها اين گروه راقشقايي يعني آنهايي كه فرار كرده اند ناميده اند( قشماك ، يعني فرار كردن ) بعدا تغيير و تحول در تلفظ نام آنها قشقايي شد .(۴)

قاشقه ، در گويش تُركي به چهارپايان ، مخصوصا به اسبي كه در پيشاني نشان سفيد داشته باشد گفته ميشود .

در" جُغَتايي " قاشقه به وسيله اي گفته ميشود كه در هنگام جنگ به پيشاني اسبها ميبستند .

همانطور كه اسامي بعضي از ايلها همانند : آق قُويُونلُو و دَوّلو به نام يكي از چهارپايان اهلي منسوب است . از اين رو نام قشقايي نيز از واژه قشقا كه تُركان به " اسب پيشاني سفيد " ميگويند گرفته شده است .

از آنجا كه در ميان روستاييان آذربايجان به فرد بي باك ، دلير و جسور ، قاشقا ،مينامند و از طرفي ميتوان در زبان " تُركي " حرف " الف " را در بعضي كلمات وارد و از بعضي كلمات خارج نمود بنابراين ، قشقا و قشقه ، هر سه درست است و يكي هستند.

ميرزا جعفر خورموجي ملقب به " حقايق نگار " در كتاب حقايق الاخبار خود ذيل وقايع سال ۱۲۶۷ هجري قمري چنين مي نويسد : وجه تسميه ايشان به قشقايي آنچه از آثار و سير ظاهر و آشكار ميشود اين است كه اين طايفه از تركمانان " دشت قُبچاق " بوده و با " اتابكان سُلغُري " به اين مرز و بوم به اتفاق آمده اند ، چون از تيره " طايفه يَموت " كه مسمي به " قشقه " ميباشند لهذا به قشقايي مسمي شدند .

در كتاب خلاصه عباسي ، ميرزا مهدي خان استرآبادي در معني كلمه قاشقه چنين آمده است :

" قاشقه ، حيواني پيشاني سفيد است و قاشقه اختايي ، در پيش مغول ، امير آخور اسبان پيشاني سفيد بود ."

با توجه به مراتب بالا ميتوان گفت ايل قشقايي كه امروز در فارس ساكن و به زبان تُركي صحبت ميكنند اصلا از تُركمانان دشت قُبچاق و آن حدود بوده كه بعدها به نواحي بين هندوستان و سيستان كوچ كرده و از آنجا به عراق عجم راه يافته و بالاخره براي هميشه در فارس اقامت نموده اند . (۵)

ب – سابقه تاريخي :

ناصرخان قشقايي رئيس ايل قشقايي درباره تاريخچه ايل گفته است : اسناد كتبي در دست نداريم ، اما آنچه سينه به سينه به ما رسيده است ، اينكه اجداد ما به دنبال " چنگيزخان " كه در سايه جنگهاي خويش لقب جهانگشاي گرفت و فرمانفرماي آسيا شد آمده اند . ابتداء در دامنه هاي " جبال قفقاز " استقرار يافتند . اما اندكي بعد به حوالي اردبيل ، نقل مكان كردند . از نژاد تُركند و از اولاد طايفه " آق قوينلو " يعني صاحب گوسفند سفيد . تنها ايلي كه توانست سپاه " تيمور " را بشكند ، همين ايل بود .

چند قرن پس از آن شاه اسماعيل صفوي از ايل استمداد كرد تا جنوب ايران را حفظ كند و نگذارد " پرتقاليها " مراكز تجاري تاسيس نمايند و به داخله ايران راه يابند . به اين جهت ايل در مكان فعلي مستقر گشت . (۶)

در تاريخ ايران تا پيش از روي كار آمدن سلسله صفويه از حضور قشقاييان مدارك مستندي وجود ندارد . ولي طايفه اي تُرك زبان به نام " فارسيمدان " در منطقه فارس زندگي مي كرده اند . از اين رو نميتوان باور داشت كه مردم قشقايي به صورت يك واحد كلي ايلي ترك زبان به شكل امروزي خود به فارس كوچ كرده باشند ، بلكه اين مهاجرت در طي دوران بعد به تدريج صورت گرفته است .

بهر حال حركت آرام و تدريجي طوايف پراكنده قشقايي ( كه بعدها به اين نام خوانده شدند ) به منطقه فارس كه از حدود ۶۰۰ سال پيش آغاز شده بود نزديك به سه قرن و تا اواخر دوره زنديه ادامه يافت .

شاه عباس صفوي ( ۱۲۶۹ – ۱۵۸۷ نيلادي ۱۰۰۸ – ۹۶۶ شمسي ) ، " جاني آقا قشقايي " نامي را به حكومت ايلات منطقه فارس مامور نمود .

جاني آقا ، پس از اين انتصاب تا آنجا كه توانست در راه ايجاد يك اتحاد سياسي به ظاهر مستحكم كوشش كرد و توانست همه ساله خراجهاي جمع آوري شده را به دربار صفويه به اصفهان بفرستد .

وحدت ايل قشقايي به همت و تدبير جاني آقا قشقايي امكان پذير شد كه ظاهرا نام ايل ماخوذ از كنيه نياي او "امير شاهلو قشقايي " است .

نادرشاه ، اين اتحاديه را درهم ريخت و گروهي از مردم ايل قشقايي را به خراسان كوچاند كه با به قدرت رسيدن " كريم خان زند " همگي به موطن اصلي خود ( فارس ) بازگشتند .

از اواخر حكومت " زنديه " ايل قشقايي تحت سرپرستي " جاني خان " از اعقاب جاني آقا قشقايي كه در سال ۱۲۳۴ هجري قمري از سوي فتحعلي شاه قاجار به لقب ايلخاني مفتخر شده بود به صورت يك نيروي سازمان يافته و با نفوذ درآمد كه در امور سياسي و نظامي جنوب ايران منشاء اثر بود .

در سال ۱۲۳۶ هجري قمري ، ميان ايل قشقايي و بختياري نزاعي در گرفت . از اين رو فتحعلي شاه قاجار " امير محمدقاسم خان ظهيرالدوله " داماد خود را به منظور پايان دادن به اين جنگ و صلح بين آنان مامور فارس نمود .

قشقاييان در جنگ " هرات " و لشكر كشي انگليس به جنوب ايران ( ۱۲۷۴ هجري قمري ) مردانه ايستاده و دليرانه جنگ كردند .

در سال ۱۲۶۳ هجري قمري " محمد قلي خان " پسر جاني خان ايلخاني قشقايي كه در دارالخلافه بسر مي برد بدون اجازه دولت ، تهران را به سوي فارس ترك مي كند . از اين روي " حسين خان نظام الدوله " والي فارس براي گوشمالي او به منطقه قلمرو ايل قشقايي مي رود . پس از چند روز كه در گرم آباد و چمن حَنا ، توقف مينمايد ، محمد قلي خان توسط يكي از افرادش مبلغي وجه نقد به عنوان پيش كش براي نظام الدوله مي فرستد . والي به محض دريافت وجه ، محمد قلي خان را مي بخشد و به شيراز مراجعت مينمايد . (۷)

محمد جعفر خورموجي مولف كتاب حقايق الاخبار ناصري ضمن وقايع سال ۱۲۶۴ هجري قمري درباره قيام مردم فارس و عشاير قشقايي عليه حسين خان نظام الدوله حاكم فارس كه بلافاصله پس از مرگ محمدشاه قاجار اتفاق افتاد چنين مي نويسد :

" از آن جمله انقلاب مملكت فارس و شورش اهل شيراز بر حسين خان نظام الدوله و جماعت سرباز بود . . . در اين اثنا محمدقلي خان ايلخاني كه به تازگي از نظام الدوله آزرده و دلگراني داشت با هزار و پانصد نفر قشقايي و خِشتي وارد خارج شهر و در اين باب با اهل شهر همراز و انباز گشت . ارگ سلطاني شيراز به محاصره عشاير قشقايي در آمد و اين محاصره مدت چهل روز بطول انجاميد و چند نفر از ماموران حكومت نيز كشته شدند . سر انجام امير اصلان خان از سوي ناصرالدين شاه به فارس آمد و به اين غايله خاتمه داد .

پس از چند روز احمدخان نوايي ( = عميد الملك ) نيز به شيراز آمد و به موجب فرماني كه داشت نظام الدوله را زنداني نمود تا بالاخره در همين سال " بهرام ميرزا معزالدوله " پسر دوم " عباس ميرزاي نايب السلطنه " به ايالت فارس تعيين و اعزام گرديد .

ايلخاني قشقايي به تدريج قدرتي به هم زدند و در مواردي منافع دولت انگليس را در فارس به خطر انداختند ، تا اينكه در اثر فشار آن دولت مورد بي مهري و غضب ناصرالدين شاه قرار گرفته و سران ايلات خَمسه را در مقابل آنان تقويت كردند .

پس از قتل ناصرالدين شاه ، سهراب خان و داراب خان كه از سران مشهور ايل قشقايي بودند هر از گاهي به قواي انگليسي مستقر در جنوب ايران شبيخون زده و تلفات غير قابل جبراني به آنان وارد مي ساختند .

پس از داراب خان ، پسر او اسماعيل خان كه به " صولت الدوله " سردار عشاير معروف بود به ايلخاني و رياست ايل قشقايي منصوب مي گردد . وي مردي شجاع ، مديري كاردان و سياستمداربا هوشي بود .

صولت الدوله ، در جنگ بين الملل اول عليه انگليسي ها و وابسته هاي آنان و در فارس مبارزات پي گيري را رهبري مي كرد كه در تاريخ محلي فارس از ارزش ويژه اي برخوردار است . " (۸)

صولت الدوله ، سرانجام توسط زضاشاه دستگير و زنداني شد و در زندان جان سپرد .

خلع رضاشاه پهلوي در سال ۱۳۲۰ شمسي = ۱۹۴۱ ميلادي و حضور قواي خارجي در ايران و تضعيف دولت مركزي ، به روساي ايلات از جمله ايل قشقايي فرصت داد كه در تحكيم موقعيت خويش بكوشند و ذخيره كافي از سلاح و مهمات از طريق غير مستقيم به دست آورند .

از اين رو ايلخاني قشقايي كه در تبعيد بسر مي برد به فارس بازگشت و بار ديگر ايل قشقايي به قدرت رسيد و مقام اجتماعي و سياسي گذشته خود را بدست آورد و در سال ۱۳۲۲ شمسي = ۱۹۴۳ ميلادي به سرپرستي ناصرخان قشقايي سر به شورش برداشت و از دولت خواست كه املاك و دارايي ايل را كه در زمان رضاشاه به عنوان گوشمالي از آنان گرفته شده بود به ايشان بازگرداند .

دولت سپاهي براي سركوب ايل مذكور به منطقه فرستاد . قواي دولتي در سال ۱۳۲۲ از ايل قشقايي يه سختي شكست خورد .

قشقاييان " پادگان سميرم " را اشغال نمودند و ۲۰۰ ارتشي را به قتل رساندند . در ميان مقتولين سه نفر سرهنگ نيز وجود داشت . به دنبال اين جنگ دولت مركزي از طريق مذاكره با سران ايل قشقايي توانست با آنان توافق نمايد . در پي اين توافق قشقاييان دست از شورش برداشتند و موقتا منطقه آرام گرديد .

اين وضع تا سال ۱۳۲۹ شمسي = ۱۹۵۰ ميلادي كه دولت مركزي در فكر تحكيم قدرت خود برآمد برقرار بود تا سرانجام در ستاد ارتش سازماني به نام دايره مستقل ايلات به رياست سرهنگ عبدالمجيد كافي ، بوجود آمد و در نتيجه امور داخلي ايل قشقايي نيز همانند ديگر ايلات به دست قواي دولتي افتاد و تحت رياست سرهنگ پياده رضاقلي اقدسي شيرازي رئيس شعبه ايلات ناحيه جنوب رسما اداره ميشد . (۹)

شورايعالي عشاير ايران نيز در اول آبان ماه سال ۱۳۳۲ شمسي تشكيل گرديد .(۱۰)

و بالاخره در سال ۱۳۳۵ شمسي = ۱۹۵۶ ميلادي مقام ايلخان ، ايل بيگي و كلانتر رسما ازز سوي حكومت مركزي ملغي اعلام گرديد و به دنبال آن بسياري از خوانين و كلانتران بازداشت و تبعيد شدند . (۱۱)

۲ – جمعيت ايل قشقايي :


از سال ۱۲۲۳ شمسي = ۱۸۴۴ ميلادي جمعيت ايل قشقايي ، بنا به مناسبتي توسط افراد و سازمانهاي مختلف به شرح زير محاسبه و برآورد گرديده است كه نوساناتي تا حدود چند برابر در آنها مشاهده مي شود .

تعداد- سال شمسي- سال ميلادي- نام آمارگر

۳۰۰۰۰ تا۴۰۰۰۰ خانوار (۱۲)- ۱۲۳۲- ۱۸۴۴- ليدي شل
۶۰۰۰۰ خانوار(۱۳)- ۱۲۵۰- ۱۸۷۱- لرد گرزن
۲۵۰۰۰ خانوار(۱۴)- ۱۲۷۰- ۱۸۹۱- لرد گرزن
۱۳۰۰۰۰ خانوار(۱۵)- ۱۳۰۹- ۱۹۳۰- سايكس
۳۷۶۳۰ خانوار (۱۶)- ۱۳۱۱- ۱۹۳۲- دكتر مسعود كيهان
۵۵۰۰۰ خانوار(۱۷)- ۱۳۱۵- ۱۹۳۶- احمد احتسابيان
۳۳۰۴۵ خانوار(۱۸)- ۱۳۱۷- ۱۹۳۸- هنري فيلد
۳۰۰۰۰ خانوار(۱۹)- ۱۳۴۱- ۱۹۶۲- حسين كسبيان
۲۳۱۶۴ خانوار(۲۰)- ۱۳۴۲- ۱۹۶۳- سازمان ملي يونسكو
۳۴۰۸۳ خانوار(۲۱)- ۱۳۵۲- ۱۹۷۳- محمدحسن سهامي
۱۴۱۰۰۰ خانوار(۲۲)- ۱۳۵۸- ۱۹۷۹- فرهنگسرا نياوران
۲۸۷۰۶ خانوار(۲۳)- ۱۳۶۰- ۱۹۸۱- سازمان امور عشاير
۱۳۷۵۲ خانوار (فقط كوچرو) (۲۴)- ۱۳۶۱- ۱۹۸۲- جهاد سازندگي فارس

۳ – سردسير ، گرمسير :

ايل قشقايي داراي دو منطقه سردسيري است . نخست منطقه بين شيراز و دشت اَرژَن تا پيرامون كازرون ميباشد ، ديگري در شمال شرقي شيراز واقع شده كه از " اردكان " فارس تا مرزهاي كهگيلويه و از شمال آباده تا قُمشه ( شهرضا ) ادامه مييابد و به سرحد بزرگ معروف است .

گرمسير ايل قشقايي در گذشته از مناطق كم ارتفاع جلگه اي و پست جنوب شرقي فارس ( لار ، جهرم ، فيروزآباد ، كازرون تا حدود ، بهبهان و گَناوه ) تشكيل ميشده ولي امروز گرمسير آنان به بيش از دو برابر وسعت يافته است . (۲۵)

۴ – ساخت ايلي :

ايل قشقايي از شش شاخه : دره شوري ، شش بلوكي ، كشكولي بزرگ ، كشكولي كوچك ، عمله و فارسيمدان ، تشكيل گرديده است ولي در ساختمان ايلي هريك از شاخه هاي مزبور را اصطلاحا " طايفه " مي نامند .

هر طايفه از چندين تيره و هر تيره از چندين " بُنكو يا ايشوم " و هر " بُنكو" از شاخه هايي به نام " بيله " و هر " بيله " از چند " خانوار " تشكيل شده است . بنابر اين ساختمان سنتي ايلي از ايل تا خانوار به صورت زير طبقه بندي شده است :

ايل --------- طايفه --------- تيره ---------- بُنكو (ايشوم ) ----------- بيله --------- خانوار
چون در بخشهايي كه آمد تعريف مربوط به ايل ، طايفه ، تيره و خانوار يادآوري شد لذا در اينجا به تشريح اصطلاحات ديگري كه در ساختمان ايل قشقايي وجود دارد مي پردازيم .

الف – بُنكو : بُنكو ، از اجتماع چند سياه چادر در منطقه محدودي به نام " يورت " كه در داخل مرتع مستقر ميشوند تشكيل گرديده است .افراد مستقر در اين واحد اغلب خويشاوند و در مسايل مربوط به دامداري و كشاورزي باهم توافق نزديك دارند .

قشقاييان علاوه بر اصطلاح " بُنكو" واحدهاي اجتماعي خود را " ابه ، بولك و يا ايشوم " مينامند . كليه افراد ساكن در " بُنكو " از تيره خاصي بوده داراي نياي مشترك هستند ، مرتع آنان مشترك و تصميمات ايشان نيز مشترك است . " بُنكو " واحدي اقتصادي و هم اجتماعي بشمار مي رود . سرپرست هر " بُنكو " ريش سفيد ناميده ميشود كه از بين افراد همان " بُنكو" انتخاب شده و كليه مسايل مربوط به بُنكو را زير نظر دارد .

ب – بيله : بيله ، كوچكترين واحد اجتماعي در سلسله ساخت ايلي است كه از گردهم آيي چند خانوار خويشاوند تشكيل ميگردد ، در بعضي از طايفه هاي قشقايي " بُنكوها " به شاخه هاي متعددي به نام " بيله " تقسيم ميگردند .

بيله ، واحد اساسي تعاون زراعي و دامداري را تشكيل ميدهد و از لحاظ فعاليتهاي روزمره از اهميت بسياري برخوردار است . زيرا كه واحدي از افراد به وجود مي آورد كه هنگام كوچ تواما حركت كرده ياري و همكاري هاي مفيدي را سبب ميشود .

آخرين رده ايلي طوايف كشكولي كوچك، كشكولي بزرگ ،و دره شوري ، بُنكو ، ميباشد وداراي " بيله اي " نيستند . اما طوايف فارسيمدان و عمله ، داراي بيله هاي اندكي ( حدود ۱۳ درصد كل بيله هاي ايل) ميباشند ولي طايفه شش بلوكي داراي بيشاز ۱۸۰ بيله ( ۸۷ درصد كل ) است . (۲۶)

ج – طوايف و تيره هاي ايل قشقايي :

الف – طايفه دَره شوُري :

دره شوري ، يكي از طوايف نيرومند و مشهور ايل قشقايي است كه طبق آخرين آمار دولتي ( ۱۳۶۰ ) داراي ۶۴ تيره و ۵۱۶۹ خانوار (۲۷۳۹۶ نفر) بوده است . (۲۷)

تعدادي از مردم اين طايفه " تخته قاپو" گرديده و بقيه هم در حال " اِسكان" ميباشند . امرار معاش آنان از گله داري و زراعت غلات است . منطقه سردسير آنان پيرامون سميرم ، دردشت ، خسروشيرين،سوليجان ، سِميرم عليا ، قورتپه ، سياه وكلك سِميرم و كرمآباد است .

گرمسيرشان دوگنبدان ، حسين آباد ، سر مشهد ، جَرِه ، خِشت ، باشت و بابوئي ، مَمَسَني ، گوراِسپيد ، هفت دشت ماهور ، كوهمره توران ، كوه براق ، بشارگان ، كوه سرخ ، پيرامون كازرون ، هفت دشت ، پير سرخ باشت ، كوه سياه و قره دشت براق است . (۲۸)

مهمترين تيره هاي اين طايفه عبارتند از : كيخايي ، خاني ، جانبازلو ، شبانكاره ، بهرام كيخايي ، چهار پنجه ، ايمانلو ، چهار پنجه نره اي .(۲۹)

ب – طايفه عَمَلِه :

طايفه عَمَلِه ، يكي از بزرگترين طوايف ايل قشقايي است كه در زمان ايلخاني صولت الدوله ( پدر ناصرخان و خسروخان قشقايي ) براي رسيدگي به كارهاي شخصي ايلخان ، جمع آوري حق مالكانه ، رسيدگي به امور كشاورزي ، گله داري و تنظيم امور ايلي از تيره هاي مختلف ايل قشقايي و سران آنها تشكيل گرديد . طايفه عمله يا عمال اجراي دستوران و فرمانهاي ايلخاني بزرگ با اينكه اكنون سمت و وظايف قبلي خود را از دست داده است هنوز هم به اسم " عَمَلِه " خوانده ميشود .

خوانين هر طايفه نيز داراي عده اي خدمتگزار و كارگزار مخصوص بوده اند كه آنان را " عَمَلِه دور و بَرِ خان " ميناميدند و از افراد " طايفه بزرگ عمله " نبوده اند . (۳۰)

گرمسير طايفه عمله ، منطقه وسيعي از شهرستان لار ، فيروزآباد و جهرم است و سردسيرشان اطراف شهرستان شيراز ، بعضي از روستاهاي شهرستان آباده و حومه سميرم از شهرستان قُمشه ( شهرضا ) ميباشد . (۳۱)

طايفه عمله ، داراي يك تيره به نام " صفي خاني " است كه اين تيره از ۷۲ زير تيره تشكيل گرديده است . جمعيت طايفه عمله در سال ۱۳۶۰ شمسي ۸۰۱۱ خانوار ( ۴۲۴۶۱ نفر ) بوده است . (۳۲)

ج – طايفه فارسيمدان :

اين طايفه زمستانها در دهستان "جَرِه " و حدود روستاهاي ، فامور ، دادين ، سرمشهد ، جدول تُركي ، پل آبگينه از شهرستان كازرون و ناحيه " پشت پرو جميله " گيسگان ، رود فارياب ، از شهرستان دَشتي و دشتستان ميگذرانند و تابستانها در پيرامون شهرستانهاي آباده ، قُمشه (شهرضا) بروجن ، بسر مي برند . اين طايفه در سال ۱۳۶۱ داراي ۵۶ تيره ، ۲۷۱۵ خانوار يا (۱۲۳۹۴ نفر ) بوده است .

د – طايفه شش بلوكي :

چون مردم اين طايفه در اصل از ناحيه " شش بلوك خلجستان " به اين منطقه آمده اند به " شش بلوكي" ناميده شده اند . مردم شش بلوكي از راه زراعت و گله داري امرار معاش ميكنند و گرمسير آنان بوشكان دشتي ، كوه سياه دشتي ، حومه ، فراشبند ، دَهرَم ، ميباشد و سردسيرشان حومه ، اقليد ، ايزد خواست و كوه آران از شهرستان آباده است . (۳۳)

اين طايفه در سال ۱۳۶۱ داراي ۶۰ تيره ، ۶۴۰۳ خانوار(۳۳۹۳۸ نفر ) بوده است .(۳۴)

ه – طايفه كشكولي بزرگ :

اين طايفه از حدود ۴۰ تيره تشكيل گرديده ، زمستانها در ماهور ميلاتي ، چنار شاهيجان ، پيرامون كازرون و باباكلان ، بسر ميبرد و ييلاق آن ، كوه آبنو ، خرك ، چهل چشمه ، دشت ارژن ، ايزد خواست ، زنگنه ، كهره ، كوه ميشان و اََردِكان است . مردم طايفه كشكولي بزرگ به زراعت و گله داري اشتغال دارند . عده اي از آنان تخته قاپو شده اند و بقيه نيز در حال اسكان هستند . جمعيت اين طايفه در سال ۱۳۴۲ حدود ۴۸۶۲ خانوار (۳۵) و در سال ۱۳۵۲ شمسي ۳۶۷۶ خانوار (۳۶) و در سال ۱۳۶۰ ، بالغ بر ۵۲۷ خانوار (۲۷۹۳۵ نفر) بوده است . (۳۷)

و – طايفه كشكولي كوچك :

اين طايفه از ۱۲ تيره تشكيل گرديده و در سال ۱۳۶۱ داراي ۱۱۳۸ خانوار ( ۶۰۳۷ نفر ) بوده است .

منطقه سردسير آنان پيرامون ، كاكان ، درگينه ، ساران ، تُل خاني و گرمسير ايشان حوالي " هنگام " پيرامون فيروزآباد ، خاردان ، زتردان و مشرق دشت لار است .

۵ – ساخت قدرت :

در گذشته طوايف مختلف ايل تحت سرپرستي ايلخان بزرگ اداره ميشد . ايلخان به ظاهر از سوي دولت مركزي انتخاب ميگرديد . اما در عمل از تيره " شاهي لوي " طايفه " عمله " اين قدرت را بدست مي گرفت .

ايلخان مسئول برقراري نظم و قانون و همچنين جمع آوري خراج بود . وي براي هر طايفه يك " كلانتر " تعيين مينمود كه بتواند كنترل اداره املاك و امور " كوچ " را زير نظر داشته باشد و مجري دستورات و خواستهاي ايلخان باشد . هر تيره توسط " كدخدا " اداره مي شد . كدخدا بر طبق نظام سنتي ايل مسئول جمع آوري خراج و مجري دستورات كلانتران هستند .

سلسله مراتب قدرت در ايل قشقايي در گذشته به شرح زير بوده است (۳۸) . *

شبكه قدرت- ساخت اجتماعي

ايلخان- ايل
كلانتر- طايفه
كدخدا- تيره
ريش سفيد- بُنكو
ريش سفيد- بيله
رئيس خانوار- خانوار

يادداشت هاي بخش ۷

۱ – نامه نور ، شماره ۴و۵ دهم آذرماه ۱۳۵۸ صفحه ۵۷ .
۲ – مجله وحيد ، دور نهم شماره ۹۹ اسفند ۱۳۵۰ ص ۱۷۳۴.
۳ – تاريخ فارسنامه ناصري ، گفتار دوم ، ص ۳۱۲ .
۴ – مردم شناسي ايران ، ص ۲۵۹ .
۵ – مجله يادگار، سال ۴ ، شماره ۸۰ ص ۷۰ – ۷۱ .
۶ – مجله يغما ، سال ۷ ، شماره ۱۲، ص ۵۵۹ – ۵۶۰ .
۷ – شرح حال رجال ايران ، جلد سوم ، ص ۴۶۴ و سفرنامه ميرزل فتاح خان گرمرودي ، ص ۹۱ .
۸ – حقايق الاخبار ناصري ، ص ۳۹ – ۴۰ و مردم شناسي با تكيه بر ايلات و عشاير ، ص ۲۸ و شرح حال رجال ايران ، جلد سوم ، ص ۴۷۱ .
۹ – ايل ها و چادرنشينان و طوايف عشايري ايران، جلد دوم ،ص۶۲۳ .
۱۰ – سي سال رقابت غرب و شوروي در ايران ، ص ۳۱۱ – ۳۱۳ و سالنامه كشور ايران ، سال نهم ۱۳۳۳ ، ص ۳۵۰ .
۱۱ – ايرانشهر، جلد اول ، ص ۱۱۴ .
۱۲ – نامه نور ، شماره ۴ و ۵ ، ص ۶۴ .
۱۳ – ايلات و عشاير آگاه ، ص ۲۲۳ .
۱۴ – ايران و قضيه ايران ، جلد دوم ، ص ۱۳۷ .
۱۵ –" ايران و قضيه ايران جلد دوم ، ص ۱۳۸ " لرد گرزن كه جمعيت قشقايي را در سال ۱۸۷۱ ميلادي ۶۰۰۰۰ خانوار و در سال ۱۸۹۱ ميلادي حدود ۲۵۰۰۰ خانوار ذكر نموده است علت اين كاهش را چنين توصيف نموده است : پس ازمرگ ايلخاني مزبور ( محمدقلي خان ) زمام اختيارات در دست خان هاي كوچكتر افتاد كه به اختلاف و نقار داخلي منجر شد . با اين ترتيب ۵۰۰۰ خانوار به بختياري ها ملحق شدند و همين مقدار هم به ايلات خمسه پيوستند و در حدود ۴۰۰۰ خانوار نيز در دهات مختلف پراكنده و ساكن شدند . اين جريان جمع كل آنها را به ۲۵۰۰۰ خانوار كنوني رسانيد .
۱۶ – تاريخ ايران سايكس ، جلد دوم ، ص ۶۷۰ .
۱۷ – جغرافياي مفصل كيهان ، جلد دوم ، ص ۷۹ – ۸۵ .
۱۸ – جغرافياي نظامي ايران ، احتسابيان ، ص ۳۳۳ .
۱۹ – مردم شناسي ايران ، ص ۲۵۳ .
۲۰ – مجله هنر و مردم ، شماره ۴ ، ص ۱۹ .
۲۱ – ايرانشهر ، جلد اول ، ص ۱۴۴ – ۱۴۷ .
۲۲ – عشاير متحرك استان فارس – كهگيلويه و بوير احمد ، ص۱۲ – ۴۷ .
۲۳ – نامه نور ، شماره ۴ و ۵ ، ص ۵۸ .
۲۴ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ايران ، ص ۸۶ .
۲۵ – آمارگيري عشاير كوچرو استان فارس ، ص ۳۰ .
۲۶ – مردم شناسي با تكيه بر ايلات و عشاير ، ص ۳۰ .
۲۷ – مردم شناسي با تكيه بر ايلات و عشاير ، ص ۳۵ – ۳۶ .
۲۸ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ايران ، ص ۸۶ .
۲۹ – ايرانشهر ، جلد اول ، ص ۱۴۴ .
۳۰ – عشاير متحرك استان فارس – كهگيلويه و بوير احمد ، ص ۱۶ .
۳۱ – هنر و مردم ، شماره ۴ ، ص ۱۹ .
۳۲ – عشاير متحرك استان فارس – كهگيلويه و بوير احمد ، ص ۲۷ .
۳۳ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ، ص ۸۶ .
۳۴ – ايرانشهر ، جلد اول، ص ۱۴۵ .
۳۵ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ايران ، ص ۸۶ .
۳۶ – ايرانشهر ، جلد اول ، ص ۱۴۵ .
۳۷ – عشاير متحرك استان فارس و . . . ص۸۶ .
۳۸ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و . . ص ۸۶ .
* - مقدمه اي برشناخت ايل ها ، چادرنشينان و طوايف عشايري ايران .

ايلات خَمسِه

عشاير خَمسِه ، از پنج ايل بزرگ : اينانلو ( آيين لو ) ، بهارلو ، عَرَب ، باصِري و نَفَر ، تشكيل گرديده و وجه تسميه عشاير " خَمسِه " نيز به همين مناسبت است .

ايلهاي مذكور بجز ايل عَرَب، بيشتر از قشقاييان هستند كه به مرور زمان تخته قاپو گرديده اند و در مشرق و جنوب شرقي منطقه فارس زندگي ميكنند .

جمعيت ايلات خَمسِه از سال ۱۳۱۱ شمسي به شرح زير بوده است :

تعداد- سال شمسي

۳۲۵۰۰ خانوار(۱۱)- ۱۳۱۱
۳۵۰۰۰ خانوار(۱۲)- ۱۳۱۵
۱۸۳۳۰ خانوار(۱۳)- ۱۳۱۷
۱۵۰۰۰(۱۴)- ۱۳۶۰

۱ – ايل عَرَب:

مردم اين ايل در اصل از عربستان ، يَمَن و عُمان به فارس مهاجرت كرده اند .

عشاير عَرَب ، در قرون نخستين اسلامي به ايران آمده و در جنوب ايران گروهي در سرزمين فارس و گروه ديگر در خاك خوزستان اقامت نموده اند .طوايفي كه به فارس آمده اند با مردم بومي آنجا اختلاط و پيوند نموده اند و امروزه همانند ساكنان بومي اين سرزمين بشمار مي آيند . گويش مردم ايل عَرَب ، مخلوط است . زيرا در آن واژه هاي " عربي ، تركي ، لُري و فارسي " وجود دارد . (۱۵)

جمعيت اين ايل از سال ۱۳۱۱ شمسي تا كنون بشرح زير بوده است :

تعداد- سال شمسي

۱۳۰۰۰ خانوار(۱۶)- ۱۳۱۱
۴۳۹۵ خانوار (۱۷)- ۱۳۴۲
۷۳۲۵ خانوار(۱۸)- ۱۳۵۲
۶۸۲۰ خانوار(۱۹)- ۱۳۶۰

۱ – ايل عَرَب :

ايل عرب، از سه طايفه، عرب باصري ، عرب شيباني و عرب جباره ، تشكيل گرديده است .

الف – طايفه عرب باصري : اين طايفه داراي تيره هاي زير است : فرهاد قلندري ، بهمني ، عبدلي ، لبوموسي ، جوپيني ، كلبه اي ، ايلخاني ، ظهرابي ، علي قنبري ، علي شاهقلي ، حنايي ، الطللي ، آل قلي ، كرمي .

ب – طايفه عرب شيباني : طايفه عرب شيباني از تيره هاي زير تشكيل گرديده است : آل سعدي ، الواني ، تكريتي ، عبدالهي ، حساني ، درازمي ، عمادي ، عبداليوسفي ، عَمَلِه ، فارسي ، لبوحاجي ، ميركي ، وليشاهي ، خوشنامي ، يوسف بگي ، تيكدلي .

ج – طايفه عرب جباره : تيره هاي اين طايفه از اين قرارند : غني ، لورداني ، شيري ، ابوالحمدي سهامپور ، ابوالحمدي خسرواني ، مزيدي ، عزيزي ، عبدالضايي ، علي مرادي ، لُر ، لُر بيگ ، ميرزايي ، كوچي صفري ، جابري ، پيز اسلامي ، هندمي ، گاوميشي . (۲۰)

سردسير ، گرمسير :

الف – منطقه گرمسير : تيره هاي اين ايل زمستان در روستاهاي پيرامون شهرستان لار و آباديهاي ايزدخواست و حاجي آباد از توابع شهرستان داراب و برخي از روستاهاي پيرامون شهرستان جهرم ، فسا و ني ريز و اطراف سروستان ساكن هستند .

ب – منطقه سردسير : نواحي ييلاقي مردم ايل عرب عبارتند از : چهار راه ، گردنه گُدار خالص و بِشنِه از توابع ني ريز ، كُربال ، اطراف سروستان ، خَفرَك ، ارسنجان ، سَر پَنيران قصرالدشت ، پاسارگاد و سعادت آباد از توابع شيراز و بَوانات ، باغ سياه ، حومه ده بيد ، خُنجِشت و آب باريك از توابع شهرستان آباده .(۲۱)

۲ – ايل اينانلو :

مردم اين ايل پيش از تخته قاپو شدن در " رامجرد " و مرودشت در ناحيه خَفر ، داراب و فسا ييلاق و قشلاق مي كرده اند . از سال ۱۲۹۵ شمسي زندگي چادر نشيني را رها كرده و به زراعت پرداخته اند .

عشاير اينانلو ، ابتداء از " تُركستان " آمده و در فارس مستقر شده اند .

جمعيت اين ايل در سال ۱۳۱۱ شمسي ۵۰۰۰ خانوار (۲۲) و در سال ۱۳۶۰ به همراه ايل "بهارلو" ۳۹۲۰ خانوار بوده اند . (۲۳)

تيره هاي ايل اينانلو عبارتند از : بولوردي ، اسلام لو ، افشار اشاقي ، امير حاجي ، ايران شاهي ، بلاغي ، بيات ، دوليخاني ، اوشات ، قزلباش ، لُر و نَفَر ، معصوم خاني ، اخلاص ، جرقه ، دهو ، سكنر ، تكه ، چيان . (۲۴)

۳ - ايل بهارلو :

مردم ايل بهارلو سالها قبل اسكان يافته اند و در پيرامون رود داراب بسر مي برند . منطقه گرمسير و سردسير آنان بين مرودشت ، سروستان و داراب است . اين ايل از تيره هاي : نظر بيگلو ، شهود ، خسرو لو ، جاسم ، احمدلو ، حاج طاعرلو ، شاري ، سگنر ، شيخ ، تشكيل شده است .

جمعيت اين ايل در سال ۱۳۱۱ شمسي ۸۰۰۰ خانوار (۲۵) و در سال ۱۳۶۰ به همراه ايل اينانلو ۴۹۲۰ خانوار محاسبه و اعلام گرديده است .

۴ – ايل باصري :

مردم ايل باصري در دشتها و كوههاي جنوب ، مشرق و شمال شهر شيراز ييلاق و قشلاق مي كنند و از راه زراعت و گله داري امرار معاش مينمايند .

جمعيت اين ايل در سال ۱۳۱۱ شمسي ۳۰۰۰ خانوار( ۲۶) و درسال ۱۳۴۲ شمسي ۱۱۲۶ خانوار (۲۷) و در سال ۱۳۶۰ شمسي حدود ۲۴۳۰ خانوار بوده اند . (۲۸)

تيره هاي اين ايل عبارتند از : لبوموسي ، علي شاه قلي ، نَفَر ، دربار ضرغام ، فرهادي ، كرمي ، علي قلي ، حنايي ، كلمه اي ، جو چيني ، عبدلي ، علي قنبري ، ظهرابي . (۲۹)

۵ – ايل نَفَر :

مردم اين ايل در ناحيه " گِراس " زندگي مي كنند . رئيس اين ايل در زمان حكومت نادرشاه افشار " حاجي حسين نَفَر " بود و از آنجا كه وي مردي متنفذ و در دربار سلاطين وقت نفوذ و اعتبار ويژه اي داشته است از اين رو نام ايل از اسم وي گرفته شده است .

تيره هاي ايل نَفَر عبارتند از : باده كي ، چنگيزي ، دولو خانلو ، زمان خانلو ، ستارلو ، شجرلو ، شولي ، عراقي قادلو ، قباد خانلو ، قيدر لو و لُر . (۳۰) *

۱۱ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ايران ، ص ۸۶ .
۱۲ – جغرافياي كيهان ، جلد دوم ، ص ۸۶ – ۸۷ .
۱۳ – جغرافياي نظامي ايران ، احتسابيان ، ص ۳۳۳ .
۱۴ – مردم شناسي ايران ، ص ۲۵۳ .
۱۵ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و طوايف عشايري ايران ، ص ۸۶ .
۱۶ و ۱۷ – جغرافياي كيهان ، جلد دوم ، ص ۸۶ – ۸۷ .
۱۸ – ايرانشهر جلد اول ، ص ۱۵۰ – ۱۵۳ .
۱۹ – عشاير متحرك فارس – كهگيلويه و بوير احمد ، ص ۵۰ – ۵۴ .
۲۰ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و . . . ص ۸۶ .
۲۱ و ۲۲ – عشاير متحرك فارس – كهگيلويه و بوير احمد ، ص ۵۰ – ۵۴ و ۴۸ .
۲۳ – ايرانشهر ، جلد اول ، ص ۲۴۷ .
۲۴ – جغرافياي كيهان ، جلد دوم ، ص ۸۶ .
۲۵ و ۲۶ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و . . . ص ۸۶ و ۸۷ .
۲۷ و ۲۸ – جغرافياي كيهان ، جلد دوم ، ص ۸۶ و ۸۷ .
۲۹ – ايرانشهر ، جلد اول ، ص ۱۵۳ – ۱۵۴ .
۳۰ – مجموعه اطلاعات و آمار ايلات و . . . ص ۸۶ .
* - مقدمه اي برشناخت ، ايل ها ، چادرنشينان و طوايف عشايري ايران .

مردم‌نگاري ايلات و عشاير فارس


h t t p : / / d a t a b a s e . i r a n d o c . a c . i r
هدف پژوهش بررسي بافت سنتي مساکن در عشاير فارس است . روش پژوهش پيمايشي با استفاده از ابزار پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده بوده است . يافته‌ها نشان مي‌دهد که از نظر بافت مساکن ميان همه ايلات و عشاير فارس هماهنگي و يکنواختي وجود دارد.

ايل قشقايي از مهمترين ايلات فارس به شمار مي‌آيند که وطن‌پرست ، شيعه مسلک و شجاع بوده و در صحنه تاريخ ايران درخشش خاصي داشته‌اند. قشقايي‌ها به زبان ترکي تکلم مي‌کنند زندگي ساده و ابتدايي داشته و به صورت سيار زندگي مي‌کنند. جمعيت فعلي قشقايي‌ها 150 هزار نفر است . قشقايي‌ها مردمي هنرمند و هنردوست بوده و دستبافهاي زيبا و اصيل آنها شهرت جهاني دارد.

ايلات خمسه از ديگر ايلات فارس به شمار مي‌آيد که جمعيت آن بالغ بر 120000 نفر است . ايلات خمسه از طوايف اينانلو، بهارلو، عرب ، باصري و نفر تشکيل شده است که اين طوايف همگي ترک زبان هستند.

عشاير کهکيلويه ترکيبي از ترک ، فارس ، لر و عرب هستند و شامل سه ايل به نامهاي ايل آقاجري، ايل باوي و ايل لرجاکي است .


وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان ميراث فرهنگي کشور

استان فارس / مسکن / بافت مسکن / ايل قشقائي / مردم‌نگاري<---مردم‌شناسي / مردم‌شناسي / ايلات و عشاير
Fars province / Dwelling / Dwelling texture / Ghashghaii tribe / Anthropology / Tribes

نگاهي گذرا بر ايلات خمسه

مقدمه

پوشیده نیست که جامعه عشایری از افراد خد متگزارو صبور کشور عزیزمان میباشد که در طول سالهائ پرنشیب و فراز تاریخ با تلاش هائ خستگی ناپذیر خود از جهات سیاسی اقتصادی و اجتماعی پیوسته نقش اساسی خویش را به خوبی ایفا نموده و بدون توقع حاصل مساعی خود را به هموطنان خویش تقدیم نموده اند .

عشایر فارس نیز در میدان خدمتگزاری چه از نظر مبارزات خونین با دشمنان خارجی و چه از نظر اعتراض به سیاستهای غیرعادلانه حکام و سلاصین جبار و ستمگر و چه از لحاظ تولیدات و دست بافته هانشان افتخار بر جبین و شکنج زحمت بر چهره دارند

از انجا که ایل عرب فارس نشین که در جمع بندی یکی از پنچ ایل خمسه میباشد و دارای سوابق روشن و درخشان است و در خطه زرخیر شرق فارس با رهنوردیها -کوه پیماییها با اشناییهای طبیعت - دست و پنچه نرم کردن با حیوانات وحشی در جنگها با نان خشک ساختنها -بدون پزشک و مبارزه کردن با دردها گذشته خویش را رقم زده و راه پرسنگلاخ و پرپیچ و خم زندگی را از صدر اسلام تاکنون پیموده است از اول در سیاه چادرهای زمستانه و تابستانه در سردسیر و گرمسیر به بار و کوچ پرداخته و با پرورش دام و بافتن فرشهای نفیس امرار معاش مینموده لیکن تحت تاثیر عوامل عدیده سال به سال از توش و توانش کاسته شد و در اطراف و اکناف استان فارس به حالت اسکان و نیمه سیار در امده اند و فقط تعداد اندکی هنوز به ییلاق و قشلاق میپردازند ان هم نه بصورت کوچندگی قدیم با اسب و شتر بلکه اکثرا به وسیله کامیون یک شبه از گرمسیر به سردسیر و بالعکس میرسند و نتیجه چینن اب و هوا عوض کردنها معلوم است که چه می باشد .

تشکیلات ایلی عشایردرزمان فعلی

عشایر قشری است که از طریق قرار داشتن در یک شجره نامه قومی ایل و طایفه و تیره خود را معرفی نموده و عمدتا در یک فعالیت تولیدی که اکثرا دامداری است شاغل میباشند در بعضی موارد کشاورزی نیز به عنوان شغل فرعی یا ثانوی انها مطرح است . انچه مسلم است عشایر روزی همگی متحرک بوده و به مرور زمان که از سوی رژیم های حاکم و حوادث طبیعی در تنگنا قرار گرفته و در شهرها یا روستاها مسکن گزیدند .

هم اکنون عشایر از نظر فرم زندگی و نحوه خدمات رسانی به سه دسته (گروه ) تقیسم می شود .

اول گروهی که کاملا سیارند و مرتبا از قشلاق به ییلاق و بالعکس کوچ می نمایند و دامداری شغل اصلی انهاست .
دوم گروهی که نیمه سیارند و درییلاق و قشلاق خانه روستایی دارند و کشاورزی شان نیز چشمگیر است .
سوم گروهی ساکن که کاملا به شکل روستا در امده و عمدتا کشاورزی دارند و یادر شهرها به کارگری و دستفروشی و مشاغل دولتی پرداخته اند .

ایل خمسه شامل طوایف عرب و باصری و کرشولی و نفر و اینانلو و بهارلو میباشد .

بنکو : مجموعه چند خانوار را بنکو می گویند .
تیره :مجموعه چند بنکو را تیره گویند .
طایفه :مجموعه چند تیره را طایفه گویند .
ایل :مجموعه چند طایفه ر ایل گویند .

خانوار : گروهی که زیر یک چادر زندگی می کنند و با یکد یگر هم خرج بوده و با هم در یک سفره غذا می خورند .

ییلاق ( محل اطراق تابستانی ) محلی که عشایر بهار و تابستان در انجا به سر می برند که بین عشایر به سرحد معروف است که در اصل سردسیر است .
قشلاق ( محل اطراق زمستانی ) محلی که عشایر پاییز و زمستان را در انجا به سر می برند که بین عشایر به گرمسیر معروف است .

نگاهی به استان فارس و شهرهای خمسه نشین ان

استان فارس در جنوب ایران قرار گرفته و از شمال با استانهای اصفهان و یزد از جنوب با استان هرمزگان از شرق با استان کرمان و از مغرب با استانهای بوشهر و کهکیلویه و بویر احمد همسایه است . مساحت ان 133000 کیلومتر مربع و در امتداد جبال زاگرس یک ناحیه کوهستانی و معتد ل را تشکیل میدهد دارای کوهستانهای بهم پیوسته و گردنه های صعب العبور در ناحیه شمالی و شمال غربی و کوههای پراکنده و دشتهای حاصلخیز در ناحیه جنوب و جنوب شرقی میباشد : این استان از نظر اب و هوا به دو ناحیه سرد سیری و گرمسیری تقیسم می شود وجو د رودها و چشمه ها در دره ها و کوهپایه ها باعث سرسبزی و چمنزارهای طبیعی فراوانی در جای جای فارس کردیده که از نظر دامداری ایلات و عشایر را جلب نموده است .

عشایر فارس عبارتنداز از ایل قشقایی - ایلات خمسه - ایل ممسنی و ایل بویراحمد که اکثر قریب به اتفاق در چادرهای سیاه که از موی بز و بدست خودشان بافته می شود زندگی می نمایند که در زمان کنونی اکثرا اسکان یافته و در شهرها و مناطق دیگر پراکنده می باشند این استان دارای 14 شهرستان 34 شهر 112 دهستان و 38 بخش می باشد.

ایل اینا نلو

((یکی از ایلات پنچ گانه خمسه می باشد این ایل از ترکستان در قرن سیزدهم میلادی به ایران امده و در فارس اقامت گزیده اند هنگامی که شاه عباس اول ایل شاهسون را تشکیل داد قسمتی از ایل ایناینلو به این ایل جدید ملحق شدند .))

ایل بهارلو

ایل بهارلو یکی از پنچ ایل خمسه فارس شعبه ای از طوایف شاملو میباشند که دارای هفت قبیله بوده اند و توسط سید صدرالدین از جنگ امیر تیمور خلاص و باشاه اسماعیل خروج کردند در زمان گذشته این ایل ایاب و ذهاب می کردند محل ییلاق انها در بیضا و رامجرد و محل قشلاق انها در حوزه شهرستان داراب بوده است مدت زمانی است که در داراب اقامت نموده .

چون زبان همه انها ترکی است باید اصل انها از ایلات ترکستان باشد که در زمان سلاطین سلجوقی و سلاطین مغول به ایران امده و در فارس توقف نموده اند . چنانکه تاکنون یک طایفه از ایلات ترکمان دشت خوارزم را بهارلو گویند قشلاق این ایل صحرای ایزد خواست لارستان و جایگاه داراب و ییلاق ان نواحی رامجرد و مرودشت و کمین بود .

ایل باصری

یکی از پنج ایل خمسه ایل باصری میباشد این ایل از زمان سابق با ایل عرب هم مرز و هم جوار بوده و حاکم ایل باصری و ایل عرب هر دو یکی بوده از زمان صفویه تا زمان کریمخان زند ایل باصری به ایل عرب ملحق شد .

ایل نفر

ایل نفر در ناحیه گراس زندگی می کند رییس این ایل در زمان حکومت نادر شاه افشار حاج حسین خان نفر بوده واز انجا که وی فردی متنفذ و در دربار سلاطین وقت اعتبار ویژه ای داشته از این رو نام ایل از اسم وی گرفته شده . ایل نفر از جمله پنج ایلی است که ایلات خمسه را تشکیل می دهد در طول دوران نادر شاه و کریمخان زند حاجی حسین خان نفر رییس ایل نفر و بهارلو بوده است .

منابع:
تاریخچه ایلات و عشایرعرب خمسه فارس
فارسنامه ناصری

هنر و صنعت بافندگي تركي در استان فارس

هنر و صنعت بافندگي فارس، در وهله اول، عشايري است و پس از آن، روستايي. اكثر شهرها و روستاهايي كه داراي سنت بافندگي هستند، در مسير ايل‌هاي قشقايي و خمسه قرار دارند. ازاين روي، امتزاج فرشبافي عشايري و روستايي و تأثير متقابل آنها بر يكديگر، تشخيص شمار زيادي از دستبافته‌هاي روستايي را از فرآورده‌هاي گروه‌هاي ايلياتي همجوار مشكل كرده است.

قالي‌هاي بولوردي

بارزترين نشانه قالي بولوردي شيراز در رنگ‌آميزي عبارت است از امساك در كاربرد رنگ‌هاي تند، خاصه قرمز و بهره‌وري از رنگيزه‌هايي كه يا از ابتدا ملايم است يا با گذشت زمان، به ملايمت مي‌گرايد و آنچه را به بولوردي رنگ‌پريده شهرت يافته، پديد مي‌آورد.

ويژگي ديگر، رنگ‌آميزي زمينه فرش است با رنگ‌هاي نامتعارف و كمياب، چون صورتي، گل‌بهي، پوست‌پيازي و ارغواني.

نقشمايه‌هاي خاص بولوردي شيراز عبارتند از: سروها و بته جقه‌هاي رنگارنگ و مرغاني كه بال ظريف بر پشت دارند وگلدان‌هاي بته‌اي.

درختچه برگ رزي نيز از نقشمايه‌هاي ويژه بافندگان بولوردي است كه در اصل چهار تا شش برگ دارد و تنها يك گل زنبق بر تارك آن است. همچنين، بولوردي‌ها داراي درخت تجريد يافته منحصر به‌فردي هستند.

اغلب قالي‌هاي بولوردي، با گره متقارن و پود دوگانه (پشمي‌ـ پشمي، نخي‌ـ نخي يا پشمي‌ـ نخي) و اسلوب تمام‌لول يا نيم‌لول بافته مي‌شوند.

قالي‌هاي قُنقُري

دهستان قُنقُري به دو بخش بالا و پايين تقسيم مي‌شود. در بخش بالا، كه ساكنان آن فارس و ترك هستند، تا چندي پيش، قاليبافي معتبري داشته‌اند. مهمترين نقشمايه‌هاي آن، چهار بازويي، نگاره‌هاي مرغي غاز مانند، بته جقه‌اي‌هاي كوچك و گلدان‌هاي پراكنده ونقش حاشيه‌اي بته سه‌قلو / سروي گل‌هاي نيلوفر آبي مي‌باشد.

ساكنان قنقري پايين، اكثرا فارسي‌زبان و اندكي ترك‌زبان هستند. اين محل، همچنين جايگاه تابستاني ايلات عرب نيز هست. از نقشمايه‌هاي متداول در اين منطقه، نقشمايه بته قبادي، حاشيه سوسني، گل‌هاي هشت‌پر و برگ‌هاي كنگره‌دار شش‌پر بنيان‌يافته، مي‌باشند.

قالي‌هاي قنقري، با گره متقارن و پود دوگانه بافته مي‌شوند. همچنين، بافندگان قنقري، گهگاه گرايش به شيوه رنگ‌آميزي تيره اندر تيره‌ دارند كه ممكن است تأثير فرشبافان عرب باشد.

قالي‌هاي خُنْگِشْت

دهستان خنگشت، جايگاه تابستانه بخشي از عشاير قشقايي، باصري و عرب است. فرشبافي آن، از نقشمايه‌ها و شيوه‌هاي طراحي و نقشپردازي اين كوچروان، اثر پذيرفته و متحول شده است.

آهوان دم لوزي و نگاره‌هاي اره‌ماهي شكل، شيوه‌هاي خاص آرايش بوته‌هاي سه‌گل، نقشمايه چهار بازويي ترنجي با سبكي خاص و پراكندن بته‌جقه‌اي‌هاي كوچك بر آن، از نقشمايه‌هاي خاص منطقه خنگشت است.

قالي‌هاي خنگشت، تمام پشم، با گره نامتقارن بافته مي‌شوند.

قالي‌هاي استهبان

حور شريعتمداري، كه طرح ترنج عظيم اين قالي باوقار است، سبك هندسي و تجريد يافته ترنج‌هاي چهارگل خاصي است كه در قاليبافي ايل بهارلو كاربرد مكرر داشته است.

بافندگان منطقه استهبان و بخصوص، شهرك ايج (ايگ، پايتخت شبانكارگان) از زمان‌هاي دور، اين طرح خاص را برگرفته و به شيوه هندسي متحول ساخته‌اند. افزون بر ترنج چهارگل، شاخه گل‌هايي كه درون ترنج و لچك‌هاي ديگر به شيوه گردان بافته مي‌شده، در برداشت بافندگان ايج، ساده‌تر و هندسي گشته و حالت قائم پذيرفته است.

حاشيه بسيار چشمگير اصلي به نقشي است كه تا كنون در فرش‌هاي فارس ديده نشده، اما حاشيه‌هاي فرعي، مينياتور حاشيه پله‌اي است كه شايد براي نخستين و آخرين بار، در دو رديف مكرر، زينت‌بخش حاشيه‌هاي فرعي شده باشد.

سه نوع فرش بولوردي: بولوردي قشقايي, بولوردي شيراز و بولوردي حسن آباد

فضا و هواي آذربايجان را كه در نظر بگيريم مي بينيم هنرمند گوهر طبيعت خود را گرفته و در اين ذرات تزريق كرده .مثلا در خصوص فرش بولوردي سه نوع بولوردي وجود دارد . بولوردي اصلي كه همان بولوردي قشقايي است- بولوردي شيراز و بولوردي حسن آباد پاسارگاد.
نسبتهاي فرش بولوردي ايل و حسن آباد و شيراز متفاوتند . 85% از فرشهاي بولوردي ايل در نسبت 1 به 600/1است كه از قديم در هنر ايران بوده و چيني ها بسيار به آن توجه كردند و به آن نسبتهاي خدايي گفتند و در قرن بيستم به نسبتهاي طلايي مشهور شد.
آنهايي كه در حسن آباد زندگي مي كنند فرشهايشان نسبت راديكال دو از 414/1 است كه معمولا اتاقهايشان چون به طرف قبله كشيده بوده اين فرش در اين اندازه است.
به عبارتي فرش در ارتباط با جامعه شناسي مناطق نحوه زيبايي شناسي متفاوتي را داراست.

پروين بهمني خواننده بزرگ ايل قشقايي

اين قوم، سازی به نام چگور داشتند


نما هايي ازخواننده بزرگ ايل قشقايي
1384-10-26 | 17:19:56


نمايش هفتگي مجموعه استادان موسيقي مقامي ايران ساخته حميدرضا اردلان در تالار ناصري خانه هنرمندان ايران اين هفته يكشنبه پي گيري شد . در اين مراسم محمدرضا اصلاني،حميدرضا اصلاني و پروين بهمني حضور داشتند.

به گزارش سايت خبري خانه‌ي هنرمندان ايران محمدرضا اصلاني فيلم ساز صاحب نام به اتيمولوژي واژه فرهنگ پرداخت و بيان كرد كه هر سنتي الزاما معني فرهنگ را القا نمي كند چراكه فرهنگ پويا و زنده است . در ادامه بحث وي نسبت ميان فرهنگ ، سينما و موسيقي را مورد تاويل قرار داد .

پس از سخنان محمدرضا اصلاني فيلم " پروين بهمني" به نمايش درآمد. اين فيلم يك پلان سكانس 25 دقيقه اي بود كه در آن وقايع زندگي پروين بهمني خواننده بزرگ ايل قشقايي بيان مي شد . اين سكانس پلان 25 دقيقه يك نماي نزديك و ثابت از دهان گوينده بوده كه خود راوي زندگيش بود و ارتباط كارگردان فيلم با او صرفا انتخاب يك نماي ثابت است كه جادوي فيلم هم در همين موضوع نهفته است . راهي ساده اما عميق . حركات عضلات صورت به حدي گويا و تاثيرگذار بود كه نياز به هر تصوير ديگري را از بين مي برد . محمدرضا اصلاني در توضيح فيلم گفت : اين يك ابداع است ، يك فكر زلال و مستحكم كه مارا به معني سينما نزديك مي كند . اينجا ما در مي يابيم چگونه موسيقي مقامي ما، به سينما تبديل مي شود و معني فرهنگ مي يابد .
حميدرضا اردلان به ارتباط موسيقي مقامي با عناصر مدرن اشاره كرد و چهار ويژگي مهم موسيقي گذشته كه استعداد بهره گيري مدرن دارد را بيان كرد : تذكرگرايي ، بداهه ، نقش تعيين كننده نوازنده و خواننده در اجراي اثر و گرايش به سادگي جزء اين ويژگيها بود.
سپس وي بطور اجمالي راجع به موسيقي تركمن صحرا مطالبي را ارائه كرد و پس از آن فيلم دوم وي بنام نوازنده بزرگ تركمن قربان محمد روان پخش شد. اين فيلم مجموعه اي از سئوال و جوابها بود كه مسائل دروني يك نوازنده جوان و پرقدرت را در بر مي گرفت . روند سوالها مجموعه مشكلات نوازندگان موسيقي مقامي را به گونه اي غيرمستقيم مورد توجه قرار مي داد . فقر ، بي توجهي و هجوم موضوعاتي كه سبب انزواي اين فرهنگ شفاهي يا موسيقي مقامي مي شود ديگر مطالب اين فيلم بود. نمايي لانگ شات از يك دشت پر از گلهاي وحشي كه نوازنده در آن به سمت اجراي يك آئين كهن مي رفت پايان بخش فيلم بود .

گفت و گو با پروين بهمني

واحد مركزي خبر، مهر: طرحی برای احيای موسيقی قشقايی به مرکز موسيقی دادم، اما برنامه پر محتوايی که با دعوت از هفده نوازنده صاحب سبک تدارک ديده شده بود توسط مرکز موسيقی به يک کنسرت اجرايی درجه چهار مبدل شد. پروين بهمنی ضمن بيان اين مطلب افزود: موسيقی قشقايی در سه بخش کنجی ها، ساروان ها و عاشيق ها خلاصه می شود. اين قوم، سازی به نام چگور داشتند که در حال حاضر به صورت کمانچه در آمده است و متاسفانه بعد از مرگ نوازنده های مطرح و صاحب سبک اين موسيقی فراموش شده است. او در ادامه از عدم حمايت مالی اين سازمان برای اقامت اين نوازنده ها و حتي حمايت روحی آنها اشاره کرد و گفت: در روز اجرا هيچکدام از مسئولان در تالار وحدت حضور نداشتند و حتی من به کمک سازمان عشاير بليت اين نوازنده را تهيه کردم. به علاوه به علت تامين نکردن هزينه اقامت اين هنرمندان در تهران، من مجبور به پناه دادن در خانه استيجاری شصت متری خود شدم. در حالی که يک ماه از زمان برگزاری يادواره عاشيق اسماعيل به همت پروين بهمنی نگذشته است اين هنرمند عرصه موسيقی قشقايی، شهريور ماه در شيراز به اجرای برنامه می پردازد .بهمنی با تاييد اين خبر گفت: اين اجرا با همراهی گروه موسيقی قشقايی اهورا با سرپرستی و خوانندگی خودم هفدهم و هجدهم شهريور ماه در تالار حافظيه شيراز برگزار می شود.

چهارم مرداد هشتاد و چهار


آلبوم موسيقي قشقايي و محلي شيرازي با تنظيم غلامعلي گرگين پور، (نوازنده قشقايي) بزودي به بازار موسيقي عرضه مي‏شود.

به گزارش خبرنگار سرويس هنري ايلنا, در اين مجموعه قطعاتي از موسيقي قشقايي مانند "باش گرايلي", "عاشق گلده محلمزه" (عاشق به محفل ما آمد), "گدن آغور ال" (ايل شكوهمند در حال كوچ) و همچنين قطعاتي چون "به كوه هاي سابونات", "دايي دايي جون" و "مستم مستم"، (از آهنگ‏هاي محلي شيرازي) اجرا شده است.
پروين بهمني، تهيه كننده اين آلبوم، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري كار ايران، ايلنا، گفت: 80 درصد ضبط قطعات به انجام رسيده است.
گفتني است، در اين آلبوم, غلامعلي گرگين پور, فرج عليپور, ايرج دشتي زاده, كاوه آهنگراني, ايمان مشايخي, حسن جعفر تبار (نوازندگي) و پروين بهمني, آزيتا شش بلوكي و احمد بهمني (خوانندگي) گروه را برعهده دارند.

پروين‌ بهمني‌:دلايل‌ واهي‌ يا واهي‌ هاي‌ بي‌ دليل‌ !

دغدغه‌ بهمني‌ نيز علاوه‌ بر مشكلات‌ هنرمندان‌ مرد به‌ جنسيت‌ او نيز باز مي‌ گردد . او مي‌ گويد: متاسفانه‌ هر روز يك‌ قانون‌ جديد در مورد موسيقي‌ بانوان‌ در ايران‌ گذاشته‌ مي‌شود، يك‌ روز مي‌گويند همخواني‌ مشكلي‌ ندارد، فرداي‌ همان‌ روز مي‌ گويند بايد تعداد آقايان‌ و خانم‌ هاي‌ همخوان‌ به‌ يك‌ اندازه‌ باشد، بعد دوباره‌ كلا همخواني‌ را ممنوع‌ مي‌كنند. بايد قانوني‌ مشخا تدوين‌ شود تا تكليف‌ ما هم‌ مشخا باشد.
اين‌ خواننده‌ موسيقي‌ قشقايي‌ از لغو كنسرت‌ گروه‌ حاوا ابراز گلايه‌ مي‌ كند و مي‌ افزايد: متاسفانه‌ نمي‌ دانم‌ چرا اوضاع‌ به‌ شيوه‌ يي‌ شده‌ است‌ كه‌ به‌ راحتي‌ كنسرت‌هاي‌ موسيقي‌ به‌ دلايل‌ واهي‌ يا بدون‌ دليل‌ لغو مي‌شوند?
وي‌ ادامه‌ مي‌دهد: در ماه‌ گذشته‌ قرار بود ما در تهران‌ و شيراز كنسرت‌ داشته‌ باشيم‌. قرار بود در روز هاي‌ 17 و 18 شهريورماه‌ شهر شيراز كه‌ موطن‌ قشقايي‌ هاست‌ ميزبان‌ ما باشد، اما متاسفانه‌ كنسرت‌ ما در اين‌ شهر لغو شد و پشت‌ سر آن‌ كنسرت‌ تهران‌ هم‌ كنسل‌ شد. در ماه‌ رمضان‌ هم‌ كه‌ كلا برگزاري‌ كنسرت‌ ممنوع‌ است‌.

اجراي كنسرت موسيقي قشقايي

كنسرت موسيقي قشقايي «يادمان عاشيق اسماعيل جعفري نيا» با حضور جمعي از اساتيد و هنرمندان برجسته موسيقي قشقايي در محل تالار وحدت به اجراي برنامه خواهد پرداخت. اين اجرا توسط انجمن موسيقي ايران و با مشاركت سازمان امور عشايري ايران (اتحاديه تعاوني هاي عشايري) به سرپرستي پروين بهمني و خوانندگي طهمورث كشكولي و عليرضا شهبازي پنجشنبه 26 خرداد ماه راس ساعت 21:30 اجرا خواهد شد.

گروه قشقايي حاوا،

گروه قشقايي حاوا، كه به نام بانوي خوانندة بنام ايل قشقايي (خوانندة آهنگ معروف «جيران‌جيران») نامگذاري شده، به منظور حفظ و اشاعة موسيقي نواحي كشور به‌ويژه موسيقي قشقايي تشكيل شده است. پروين بهمني، همخوان اين گروه، اطلاعات بسياري دربارة موسيقي ايل قشقايي دارد.

گروه سنتي قشقايي «حاوا» به سرپرستي «پروين بهمني» و خوانندگي«قربان نجفي» 15 دي ماه در فرهنگ‌سراي دانشجو به اجراي برنامه مي‌پردازد.

در اين اجرا كه با همكاري مؤسسه خيرين صالح و با حضور هنرمندان سينما، تئاتر، تلويزيون و چهره‌هاي پرطرفدار تيم ملي برگزار مي‌گردد، گروه‌ حاوا متشكل از كاوه مهران: تار، سميه عباسي، تارباس، دامون شش بلوكي: نقاره، سيد شهاب شهرياري: كمانچه، آزيتا شش بلوكي: دايره زنگي، حسن جعفر تبار: ني و رؤيا حراج زاده:تنبك به اجراي برنامه مي‌پردازند.
بنابر اين گزارش در اين كنسرت كه به اجراي نواهاي قشقايي اختصاص دارد، گروه حاوا قطعاتي چون هاي بورنا، نمجه نمجه، سفرگرجستان، عاشيق گلدي، همي هلي، تند و كند، آواز گرايلي، جنگه جنگه ساز مي‌آيد، پسر كدخدا، كورچ عيوض، بازرگان، هاي هاي گلدي، اويان، دايه دايه جون، دور نالار، يه حمومي و ماراالاباخ را به روي صحنه مي‌برند.
گروه حاوا به سرپرستي «پروين بهمني» 15 دي‌ماه ماه ساعت 18 الي 20 در سالن شفق فرهنگسراي دانشجو به اجراي برنامه مي‌پردازدكه درصدي از عوايد حاصله از اين كنسرت صرف امور خيريه مي‌شود.

منبع : فارس

انجمن موسيقي ايران کنسرت موسيقي قشقايي برگزار مي کند
گروه موسيقي قشقايي " حاوا " کنسرت موسيقي برگزار مي کند.

پروين بهمني " سر پرست اين گروه در مورد اهدافش از اجراي اين برنامه گفت: در وهله اول هدفم حفظ و اشاعه موسيقي قشقايي است و همچنين به ميدان آوردن نوازندگان قشقايي و مطرح کردن آنها در محيط هاي فرهنگي و هنري کشور .
وي افزود: در کنار اين موضوعات من به موسيقي بانوان نيز بسيار اهميت مي دهم و براي پيشبرد آن هر کاري از دستم بر بيايد ، انجام مي دهم.
" پروين بهمني " در مورد موسيقي قشقايي گفت: من هميشه آرزومندم که بتوانم موسيقي قشقايي را همانطور بکر و دست نخورده به گوش مردم برسانم . براي اين برنامه نيز بيشتر قطعات حماسي را برگزيده ام که از آثار شاعر معروف و برجسته قشقايي " ماذون " هستند .
وي ادامه داد : قطعاتي چون " معصوم " ، " هلهله " که از ترانه هاي سينه به سينه است ، " دور نالار " که براساس داستان کوراوغلو است ، " شاهختايي " و " بوز داغ " در قسمت اول برنامه اجرا مي شود و در قسمت دوم قطعات " باش گرايلي " ، " عاشق گلدي محلميزه " ، " هيلان هيلان " ، " هلي در سه قسمت " و " بازرگان " اجرا مي شود.
وي افزود: "عليرضا شهبازي" که از پيشکسوتان آواز قشقايي است ، "آزيتا شش بلوکي " و " افسون شش بلوکي" همخواني قطعات را به عهده دارند.
اعضاي اين گروه را " شعله ممتحن " تار ، " افسون شش بلوکي " دف ، " اشکان شش بلوکي " تنبک، " ابوطالب مهدوي" سه تار ، " برزو طيبي پور" ني ، " پيمان سليماني زاده " نقاره ، " محمد شهبازي " سنتور ، " رستم حيدري " بالابان ، " محمد جاويد " کمانچه ، " کاوه آهنگراني " بم تار ، " صمصام شاه محمدي " تار و "فرين سرداري " تنبک ، تشکيل مي دهند.
اين برنامه در روز 19 شهريور ماه در تالار وحدت اجرا مي شود.

کنسرت موسيقي قشقايي و آذري برگزار مي شود
وزارت جهاد کشاورزي در تالار وحدت کنسرت هاي موسيقي محلي برگزار مي کند.

به نقل از روابط عمومي سازمان امور عشاير ايران، اين کنسرت به همت وزارت جهاد کشاورزي با مشارکت سازمان امور عشاير ايران به مناسبت ولادت حضرت علي ابن ابيطالب (ع) برگزار مي شود.
در اين برنامه، گروه موسيقي قشقايي " حاوا " به سرپرستي " پروين بهمني" و با هنرنمايي " عاشيق اميران حيدري " و " عاشيق احد ملکي " با اجراي قطعات موسيقي آذري به صحنه مي روند.
اين کنسرت به منظور حمايت از دانش آموزان کم بضاعت عشايري در تاريخ 19 شهريور ، ساعت 30/20 در محل تالار وحدت برگزار مي شود.

کتاب روضة الشهداء ملاحسين واعظ کاشفی به دستور شاه تهماسب و تأکيد قاضی‌خان سارو شيخ اوغلو حاکم شيراز به ترکی ترجمه شد

در سال 944ق/ 1539م محمد بن حسين کاتب نشاطی شاعر معروف، کتاب روضة الشهداء نوشته ملاحسين واعظ کاشفی را با نام شهدا نامه به ترکی ترجمه کرد. نشاطی اين کار را به دستور شاه تهماسب و نيز تأکيد قاضی‌خان ساروشيخ اوغلو حاکم شيراز انجام داد. از مهم‌ترين ويژگی‌های سبک شناختی شهدا نامه، استفاده‌ی مترجم از واژه‌های خاص گويش تبريزی است. به ويژه اين که بيش‌تر اين واژه‌ها برای نخستين بار وارد زبان مکتوب ادبی شده‌اند.