Fars-Türk

Sunday, July 31, 2005




استان فارس (همراه با استان اصفهان) از مراكز اصلى سكونت و حضور خلق ترك در مركز و جنوب ايران مىباشد.

استان فارس (همراه با استان اصفهان) از مراكز اصلى سكونت و حضور خلق ترك در مركز و جنوب ايران مىباشد. خلق ترك در اين استان متشكل از گروههاى با منسوبيت طائفه اى (اتحاديه طوائف تركى قشقايى٬ خمسه٬ افشار و ....) گروههاى غير طائفه اى شهرى-روستايى (تركهاى ابيوردى٬ فريدنى٬...) و گروههاى مهاجر آذربايجانى (كارمندان٬ اصناف٬ دانشجويان٬ كارگران٬ تجار٬ ازدواجهاى مخلتف بين مليتها و ...) مىباشد. در استان فارس (و همچنين اصفهان٬ كرمان و...) تركها دومين گروه ملى و زبان تركى نيز زبان دوم استان است. (بر اساس برخى منابع٬ مجموع تركان بين يك سوم تا يك دوم جمعيت استان را تشكيل مىدهد.)

على رغم اين جمعيت انبوه٬ خلق ترك در اين استان مانند ديگر نواحى ايران از كوچكترين حقوق مدنى٬ اجتماعى٬ فرهنگى٬ زبانى و ملى -نشريات و برنامه هاى راديو تلويزيونى٬ مدارس و موسسات آموزشى تركى٬ انجمنها و تشكلهاى فرهنگى و ادبى و سياسى تركى٬ كاربرد زبان تركى در ادارات دولتى٬ ....- برخوردار نيست. در بوجود آمدن اين وضعيت٬ علاوه بر سياستهاى رسمى ترك ستيزانه٬ كم خواهى٬ تعلل٬ لاقيدى و غفلت خود تركها نسبت به زبان٬ فرهنگ٬ هويت و حقوق ملى تركى خويش هم نقش تعيين كننده اى داشته است.


محلى گرايى و طائفه گرايى به همراه عقب ماندگى عمومى اجتماعى-فرهنگى-سياسى خلق ترك در ايران باعث شده است كه هم بين زيرگروههاى خلق ترك ساكن در هر كدام از استانها از سويى و هم بين كل جامعه ترك زبان هر كدام از استانها با ديگر نواحى ترك نشين و تركان ايران و بويژه آذربايجان –كه نياخاك مشترك همه خلق ترك در سراسر ايران است- هيچ گونه روابط انسانى٬ اجتماعى٬ فرهنگى و ادبى قابل ملاحظه و فعالى وجود نداشته باشد.

البته عدم ايجاد و يا رشد كافى هويت ملى فراگير بين زيرگروههاى خلق ترك٬ شكل نگرفتن و يا ضعيف بودن ادراك و حس تعلق آنها به يك خلق و ملت واحد ترك و گذران عمر در تجريد٬ انزوا و بىخبرى مطلقشان از يكديگر٬ به علاوه نبود كوچكترين تعصب ملى تركى در بسيارى از آنها٬ (بر خلاف گروههاى كرد زبان ايران و حتى منطقه) از مشكلات خلق ترك در سراسر ايران است كه در گروههاى ترك ساكن در استان فارس نيز ديده مىشود.


تشكل جامعه تركان اين استان در نهادهاى مدنى و اجتماعى مربوط به زيرگروههاى خود (مانند انجمنهاى مربوط به تركان قشقايى و يا ابيوردى و يا آذربايجانيان و...)٬ گرد هم آمدن و تشكل در انجمنهاى فراگروهى ادبى٬ فرهنگى٬ هنرى٬ سياسى و .... حول هويت مشترك و ملى تركى نياز و ضرورت روز است. همانطور كه به موازات بسط و آميزش انسانى و زبانى و فرهنگى و .٬.. با ديگر گروههاى ترك در منطقه خود (جنوب ايران)٬ اهتمام به تحكيم و گسترش روابط با آذربايجان نيز ضرورى است.

آشكار است كه بدون وجود تشكلات مدنى و فرهنگى و ادبى تركى فعال٬ همبسته و مدرن در سه سطح استانى (در تك تك استانهاى كشور)٬ منطقه اى (سه منطقه شمال غرب٬ شمال شرق و ايران جنوبى) و در مقياس سراسرى-كشورى٬ خلق و زبان ترك نه تنها آنچه كه شايسته آن است را هرگز بدست نخواهد آورد بلكه با سرعتى بسيار بيشتر از گذشته به سوى محو شدن حركت خواهد نمود.

مهران بهارى


Home [Powered by Blogger]